Tylko organizacja pożytku publicznego nie płaci PCC od pożyczki

Przeczytaj także: Podatek PCC od umów pożyczki poza rodziną

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest fundacją zarejestrowaną w KRS. Z uwagi na krótki okres funkcjonowania nie posiada jeszcze status organizacji pożytku publicznego. Prowadzi jednakże wyłącznie działalność w zakresie pożytku publicznego opisaną w ustawie.

Fundacja (jako organ prowadzący) z początkiem września 2017 r. stworzyła niepubliczną szkołę podstawową dla dzieci ze spektrum autyzmu. Część środków niezbędnych do uruchomienia szkoły udało się jej pozyskać, na resztę zaciągnęła pożyczkę. Fundacja zadała pytanie, czy jest zwolniona z zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od zaciągniętej pożyczki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 4 pkt 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki stanowi kwota lub wartość pożyczki. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2%. Jak z powyższego wynika umowa pożyczki pieniędzy, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. bzyxx - Fotolia.com

Zwolnienie z PCC pożyczek dla OPP

Organizacje pożytku publicznego nie muszą płacić podatku od czynności cywilnoprawnych od zaciąganych pożyczek, ale tylko one. Dana instytucja musi mieć tutaj status organizacji pożytku publicznego, a nie jedynie wykonywać jej funkcje. Nadto pożyczka również musi być przeznaczona na nieodpłatną działalność pożytku publicznego.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnych określone strony czynności cywilnoprawnych, bez względu na dokonaną czynność, mieszczącą się w zakresie przedmiotowym ustawy.

Zgodnie z treścią art. 8 pkt 2a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku organizacje pożytku publicznego, jeżeli dokonają czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Jak wynika z tego przepisu dla skorzystania ze zwolnienia muszą być spełnione łącznie dwa warunki:
1. podmiot będący stroną czynności posiada status organizacji pożytku publicznego oraz
2. dokonuje czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2016 r., poz. 1817, ze zm.) działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

W myśl art. 3 ust. 2 ww. ustawy organizacjami pozarządowymi są:
1. niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
2. niedziałające w celu osiągnięcia zysku
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.

Stosownie do art. 7 powołanej ustawy działalnością nieodpłatną pożytku publicznego jest działalność prowadzona przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, za które nie pobierają one wynagrodzenia.

Sfera zadań publicznych, określonych w art. 4 tej ustawy obejmuje szereg zadań użyteczności publicznej takich, jak przykładowo: pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, ochrony i promocji zdrowia, działalności na rzecz osób niepełnosprawnych, nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania, wspierania i upowszechniania kultury fizycznej, promocji i organizacji wolontariatu.

W myśl art. 22 ust. 1 cytowanej ustawy organizacja pozarządowa oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 4 mogą uzyskać status organizacji pożytku publicznego pod warunkiem, iż działalność o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 prowadzona jest nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy o organizacji pożytku publicznego i o wolontariacie organizacji pożytku publicznego przysługuje, na zasadach określonych w przepisach odrębnych, zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych – w odniesieniu do prowadzonej przez nią działalności pożytku publicznego.(...)

Jak już wyżej wskazano, dla skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 8 pkt 2a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, muszą być spełnione łącznie dwa warunki:
• podmiot będący stroną czynności posiada status organizacji pożytku publicznego oraz
• dokonuje czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego, którą stanowi w myśl przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – świadczenie usług, za które organizacja pozarządowa prowadząca tę działalność nie pobiera wynagrodzenia.

Brak spełnienia któregokolwiek warunku wyklucza możliwość zastosowania zwolnienia.

Analiza wniosku wskazuje, że Wnioskodawca nie spełnia pierwszego z warunków o charakterze podmiotowym, gdyż Fundacja nie posiada statusu organizacji pożytku publicznego.

Wobec niespełnienia pierwszego z warunków określonych w art. 8 pkt 2a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że jest zobowiązany do zapłaty tego podatku, na zasadach ogólnych określonych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów