Wynagrodzenia i składki ZUS w przekształconej spółce komandytowej

Przeczytaj także: Przekształcenie firmy w spółkę z o.o.: rozliczenie wynagrodzeń

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Na 2 października planowanej jest przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową. Wynagrodzenia pracownicze za dany miesiąc w tej spółce są wypłacane 5-tego dnia miesiąca następnego. Powyższe rozwiązanie będzie kontynuować spółka komandytowa.

I tak za miesiąc wrzesień wynagrodzenie zostanie przekazane pracownikom 5 października 2017 r., zaś składki ZUS od tych wynagrodzeń zostaną przelane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do 15 listopada 2017 r. Zadano pytanie, koszty których spółek i w którym momencie będą stanowiły wypłacane wynagrodzenia za wrzesień oraz przekazane od nich składki ZUS w części finansowanej przez płatnika? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zasady przekształcania spółek prawa handlowego regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1578 ze zm., dalej: „KSH”).

Zgodnie z art. 551 § 1 KSH, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą).
Na podstawie art. 553 § 1 KSH, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. sasun Bughdaryan - Fotolia.com

Rozliczanie kosztów w przekształcanych spółkach

Pomimo, że wypłaty wynagrodzenia dokona już spółka przekształcona, to gdy to jest wypłacone w terminie i dotyczy okresu, kiedy funkcjonowała spółka przekształcana, koszty z tytułu takich wynagrodzeń rozpozna spółka przekształcana. Inaczej może być w przypadku składek ZUS od tych wynagrodzeń finansowanych przez płatnika.

Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba, że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej (art. 553 § 2 KSH). Wspólnicy spółki przekształcanej, uczestniczący w przekształceniu, stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 3 KSH).

Na gruncie przepisów podatkowych zagadnienie sukcesji praw i obowiązków związanych z transformacją podmiotów reguluje art. 93a ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm., dalej: „Ordynacja podatkowa”).

Zgodnie z art. 93a § 1 Ordynacji podatkowej, osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku:
1. przekształcenia innej osoby prawnej,
2. przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej
- wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.

Natomiast, w myśl art. 93a § 2 pkt 1 lit. b, przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osobowej spółki handlowej zawiązanej (powstałej) w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej.

Taki stan prawny pozwala jednoznacznie stwierdzić, że proces przekształcenia spółek jest związany z sukcesją podatkową spółki przekształconej. Skutkiem takiego przekształcenia jest utrata podmiotowości prawnej przez spółkę przekształcaną, natomiast spółka przekształcona uzyskuje podmiotowość prawną z dniem wpisu do rejestru sądowego. Przewidziana w Ordynacji podatkowej zasada następstwa prawnego ma charakter sukcesji uniwersalnej, czyli oznacza przejście praw i obowiązków z jednego podmiotu (względnie z dwóch lub więcej, w zależności od rodzaju transformacji) na inny podmiot (podmioty).

Z powyższych przepisów wynika, że w sferze obrotu prawno-gospodarczego, spółka osobowa prawa handlowego (w tym spółka komandytowa,) powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej (w tym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), co do zasady, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przysługujące tej spółce i jest kontynuatorem prowadzonej przez tę spółkę działalności. Sukcesja podatkowa nie obejmuje jedynie tych praw i obowiązków, które mieli wspólnicy spółki kapitałowej, a które nie funkcjonują w spółkach osobowych, w związku z czym prawa te i obowiązki nie mogą przejść po przekształceniu na spółkę osobową, której wspólnicy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że w omawianej sprawie powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej spółka osobowa (komandytowa) wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej (sukcesja generalna).

Spółka osobowa (tu komandytowa) na gruncie ustaw o podatkach dochodowych nie jest podmiotem obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego; podmiotami takimi są natomiast wspólnicy tej spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej (komandytowej) uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem takiej spółki jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Samodzielnym podatnikiem podatku dochodowego jest natomiast spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, przy czym, jej dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 ze zm., dalej: „updop”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz możliwość osiągnięcia przychodu. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu – w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości. W związku z powyższym, kosztami są zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim.

Z powyższego wynika, że aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:
• został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny, a więc bezzwrotny,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• jego poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania; w momencie ponoszenia wydatku podatnik mógł, obiektywnie oceniając, oczekiwać skutku w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła,
• nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 updop,
• został właściwie udokumentowany.

Nie budzi wątpliwości, że wydatki poniesione na wypłatę wynagrodzeń pracowników, jak i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenie społeczne, jako tzw. koszty pracownicze mogą stanowić koszty podatkowe.

W myśl art. 15 ust. 4g updop, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57.

Zgodnie z cytowanym powyżej art. 16 ust. 1 pkt 57 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (…).

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 4h updop, składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 4g, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 pkt 40, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone:
1. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne - w terminie wynikającym z odrębnych przepisów;
2. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu następnym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony - nie później niż do 15 dnia tego miesiąca.

W świetle ww. przepisów, wydatki z tytułu składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w części finansowanej przez płatnika składek można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów już w miesiącu, za który są one należne, pod warunkiem, że zostaną opłacone.

W przypadku uchybienia tym terminom do składek tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57a i ust. 7d. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 57a updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem pkt 40 oraz art. 15 ust. 4h, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek.

Z opisu sprawy wynika, że w związku z planowanym przekształceniem Wnioskodawcy – Sp. z o.o. w Spółkę komandytową, Spółka komandytowa wypłaci wynagrodzenia należne za wrzesień 2017 r. do 5-go października 2017 r. Składki ZUS związane z wynagrodzeniami należnymi za wrzesień 2017 r. zapłacone zostaną do 15-go listopada 2017 r. również przez Spółkę komandytową. Składki ZUS od wynagrodzeń wypłaconych w sierpniu zapłacone zostaną przez Spółkę komandytową do 15-go października 2017 r.

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że wydatki z tytułu wypłaconego wynagrodzenia za wrzesień 2017 r., pomimo że zostaną zapłacone przez Spółkę komandytową (spółkę przekształconą), będą mogły zostać uznane za koszt uzyskania przychodów Spółki z o.o. (spółki przekształcanej), pod warunkiem, że wypłata tych wynagrodzeń nastąpi w terminie wynikającym z regulaminu wynagradzania (odrębnych przepisów).

Natomiast, w odniesieniu do możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, należnych od ww. wynagrodzeń za miesiące sierpień oraz wrzesień 2017 r., wskazać należy, że z uwagi na fakt, że zostaną one uregulowane przez Spółkę komandytową odpowiednio do 15-go października oraz do 15-go listopada 2017 r., a więc po terminach określonych w art. 15 ust. 4h updop, będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w momencie ich faktycznej zapłaty, a więc w miesiącu, w którym Spółka z o.o. nie będzie już funkcjonować (będzie już przekształcona w Spółkę komandytową). W konsekwencji, to wspólnicy Spółki komandytowej będą mogli zaliczyć wydatki z tego tytułu do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, stosownie do posiadanego udziału. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów