Rozliczanie kosztów pośrednich w CIT

Przeczytaj także: Księgowanie kosztów bezpośrednich po kilku latach?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka z o.o. ponosi koszty pośrednie wynikające ze zdarzeń, których skutki są rozłożone w czasie. Przykładem są koszty prenumeraty czasopism, koszty programów antywirusowych, abonamentów na ulepszenia programów, podpisu elektronicznego czy koszty ubezpieczeń, które zazwyczaj są zakupywane na okres dwunastu miesięcy, niemniej te nie zawsze pokrywają się z rokiem podatkowym.

Dla celów bilansowych powyższe spółka rozlicza w czasie jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów w ten sposób, że ich wartość jest podzielona przez ilość miesięcy, których dotyczą, a uzyskana w wyniku tego podzielenia kwota jest w każdym miesiącu zaliczana w poczet kosztów. Według przyjętych zasad rozliczane międzyokresowo koszty są ujmowane w pełnej wysokości na kontach zespołu 4 i 6 w dacie rodzącego je zdarzenia, potwierdzonego stosownym dokumentem takim jak faktura, polisa ubezpieczeniowa itp., a następnie w każdym miesiącu w odpowiednich kwotach przeksięgowywane z tych kont na konta zespołu 5.

Spółka zadała pytanie, w jakom momencie powinna rozpoznawać powyższe koszty pośrednie na potrzeby CIT? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem spółki i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(...) Zdaniem Wnioskodawcy, moment identyfikacji analizowanych kosztów pośrednich, jako podatkowych kosztów uzyskania przychodów, musi być rozpatrywany odrębnie w stosunku do tych z nich, których skutek rozłożony jest w czasie niewykraczającym poza rok podatkowy oraz w stosunku do tych, których skutek nie odnosi się do jednego roku podatkowego. Wskazany sposób postępowania zdeterminowany jest przy tym treścią, art. 15 ust. 4d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.). Zgodnie bowiem z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te zaś dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

W konsekwencji powyższej regulacji prawnej potrącalność kosztów odnoszących się wyłącznie do jednego roku podatkowego następować powinna w jednym czasie, tzn. w dacie ich poniesienia. Stosownie do art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychód uważa się w rozpatrywanym przypadku dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Rozpatrywane więc koszty, jako podatkowe koszty uzyskania przychodów, powinny być identyfikowane w dacie ich zaksięgowania na kontach zespołu 4 i 6, jako dacie ujęcia kosztów w księgach rachunkowych. Odstępstwo od tej zasady następuje natomiast, gdy koszty dotyczące w całości danego roku podatkowego są zaksięgowane w roku poprzedzającym ten rok podatkowy. W przypadku takim bowiem, na zasadzie art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty te powinny być potrącone w całości w roku, którego dotyczą. Zważywszy natomiast, że w księgach rachunkowych tego roku podatkowego są one ujęte w bilansie otwarcia jako podatkowy koszt uzyskania przychodów powinny być one, stosownie do art. 15 ust. 4e powyższej ustawy, zidentyfikowane w pierwszym dniu tego roku (w dniu otwarcia ksiąg rachunkowych).

Nieco inna sytuacja ma z kolei miejsce jeśli chodzi o koszty, które dotyczą okresu wykraczającego poza rok podatkowy. W przypadku takim, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w dacie zaksięgowania tych kosztów na kontach zespołu 4 i 6, jako podatkowy koszt uzyskania przychodów podlega zidentyfikowaniu ta ich część, która odnosi się do danego roku podatkowego, pozostała natomiast część powinna być zidentyfikowana jako koszt podatkowy w następnym roku podatkowym (następnych latach podatkowych) na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych w tym roku, tzn. na dzień wprowadzenia tej części kosztów do ksiąg rachunkowych kolejnego roku jako pozycja bilansu otwarcia. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów