Fiskus musi klasyfikować towary i usługi w interpretacjach!

Przeczytaj także: Interpretacje podatkowe: fiskus musi klasyfikować towary i usługi

Tym wentylem jest chociażby Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług. Klasyfikacją tą ustawy podatkowe jak i akty wykonawcze do nich wydane posługują się nader często. I tak przykładowo przy opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym PKWiU podaje zakres czynności, które w ten sposób opodatkowane być nie mogą (załącznik nr 2 do ustawy). W zdecydowanej większości przypadków po symbolu PKWiU są określane także stawki tego podatku dla poszczególnych czynności.

Podatek VAT również tutaj nie odstaje. Przy stosowaniu obniżonych stawek VAT klasyfikacji poszczególnych towarów i usług także trzeba dokonać wg PKWiU (wyjątkiem są jedynie czynności zwolnione przedmiotowo z VAT). Symbole te są określane przy czynnościach, które obowiązkowo muszą być ewidencjonowane na kasie fiskalnej. Wreszcie towary i usługi sprzedawane w ramach odwrotnego obciążenia również są identyfikowane po symbolu PKWiU.

Mówiąc innymi słowy to, czy dana czynność zostanie prawidłowo rozliczona w podatku VAT (a niekiedy także dochodowym) w dużej mierze zależy od określenia dla niej prawidłowego symbolu PKWiU.

Zadanie to niestety do prostych nie należy, a i fiskus go nie ułatwia. Jeżeli bowiem tylko w celu wyjaśnienia prawidłowego sposobu opodatkowania danej transakcji pojawia się aspekt odpowiedniej kwalifikacji danej czynności, umywa on ręce. Każdorazowo nakazuje podatnikowi prawidłowo określić symbol PKWiU i zastrzega, że odpowiedź została udzielona w oparciu o podane w tym zakresie przez wnioskodawcę informacje.

W efekcie otrzymana interpretacja może jedynie dawać iluzoryczne poczucie bezpieczeństwa. Wystarczy bowiem, aby organ kontrolujący dokonał innej klasyfikacji (a jest do tego uprawniony) i otrzymana interpretacja podatkowa będzie nadawać się tylko do kosza.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20.06.2017 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.2.2017.2.IK zawarł następującą informację:
„(...) Jednocześnie należy podkreślić, że analiza prawidłowości klasyfikacji świadczonych przez Wnioskodawcę usług do właściwego grupowania statystycznego nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Tut. Organ nie jest uprawniony do zajmowania stanowiska w zakresie prawidłowości przyporządkowania formalnego towarów i usług do grupowania klasyfikacyjnego. Wskazać należy, że to podatnik jest zobowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z prawidłowym zdefiniowaniem świadczonych usług. W związku z powyższym niniejszej odpowiedzi udzielono wyłącznie w oparciu o grupowanie PKWiU wskazane w złożonym wniosku. W konsekwencji, tut. Organ nie dokonywał klasyfikacji usług będących przedmiotem wniosku, przyjmując klasyfikację wskazaną przez Wnioskodawcę, tj. PKWiU 81.30.10.0 jako element opisu stanu faktycznego.(...)”

Powyższe zastrzeżenie pojawia się w wydawanych interpretacjach nader często. O odpowiednią klasyfikację można wystąpić do Urzędu Statystycznego, o czy fiskus w swoich odpowiedziach chętnie informuje.

Niestety otrzymana odpowiedź nie musi być wiążąca dla fiskusa. Ponadto także urzędowi statystycznemu zdarza się zajmować sprzeczne stanowiska w dokonanych klasyfikacjach.

WSA - organ podatkowy musi klasyfikować

Interpretacja zatem niby chroni podatnika, ale w praktyce niekoniecznie musi to mieć miejsce. Tymczasem WSA w Krakowie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 71/17 uznał, że takie „uchylanie się od odpowiedzi” przez fiskusa jest niedopuszczalne.

Sprawa dotyczyła spółki, która zajmowała się produkcją klusek na parze z lub bez nadzienia. Opisała sposób produkcji tego towaru, jego pakowania oraz dystrybucji. Zainteresowana wskazała przy tym, że produkowany i sprzedawany przez nią towar może być zaklasyfikowany do dwóch różnych grupowań PKWiU. Dlatego też zapytała fiskusa, która grupa towarów (oraz stawka podatku) jest dla niej właściwa.

Z uwagi na owe dwa symbole PKWiU i to, że spółka nie mogła się zdecydować, który jest właściwy, interpretacji nie wydano. Organ podatkowy uznał tutaj wniosek za niekompletny i wydał postanowienie w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

WSA wskazał, iż w orzecznictwie występują dwa rozbieżne stanowiska co do tego, czy organy podatkowe mogą wypowiadać się co do prawidłowej klasyfikacji towarów i usług. Pierwsze z nich, zaprezentowane m.in. przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 czerwca 2010 r., sygn. akt I FSK 1021/09 czy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 19 lutego 2014 r., I SA/Kr 1803/13 mówi, że organy podatkowe nie powinny takiej interpretacji dokonywać. Właściwy dla niej jest urząd statystyczny.

Drugie natomiast, prezentowane m.in. przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach: z dnia 7 lipca 2011 r., I FSK 1114/10 (usługi) oraz z dnia 26 stycznia 2012 r., I FSK 483/11 (usługi), a także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 16 kwietnia 2015 r., I SA/Rz 243/15 (usługi) i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 28 kielnia 205 r., I SA/Łd 212/15 (usługi w podatku dochodowym od osób fizycznych), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 10 września 2015 r., I SA/Kr 1206/15 (towary) - opowiada się za koniecznością klasyfikowania danej czynności przez organy podatkowe jeżeli sprawa tego wymaga.

WSA w Krakowie przychylił się do tej drugiej. Jego zdaniem zatem do kompetencji organów podatkowych należy ustalenie odpowiedniego przedmiotu opodatkowania, stawki podatkowej, czy też zwolnienia, uzależnionych od zaklasyfikowania określonej usługi lub towaru według systematyki tych klasyfikacji.

WSA uznał, że „(...) wskazane w przepisach podatkowych klasyfikacje statystyczne są elementem normy prawnej określającej sposób opodatkowania i w procesie stosowania prawa przez organy podatkowe podlegają także procesowi wykładni dokonywanej przez te organy.

Gdyby było inaczej to w "zwykłych" postępowaniach wymiarowych organy podatkowe byłyby związane klasyfikacją statystyczną dokonaną przez producenta lub usługodawcę. Nie ma racjonalnych, ani prawnych przyczyn uzasadniających zaakceptowanie poglądu prezentowanego w zaskarżonym postanowieniu, że organ interpretacyjny "nie jest uprawniony do dokonywania klasyfikacji towarów i usług do właściwego grupowania PKWiU ani też weryfikacji klasyfikacji wskazanej" we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.(...)”

Stąd gdy przepis podatkowy odwołuje się do klasyfikacji statystycznej jako warunku zastosowania odpowiedniego opodatkowania, organ wydający interpretację nie może uchylić się od oceny stanowiska pytającego co do prawidłowości zaklasyfikowania statystycznego konkretnego towaru czy usługi. Warunkiem jest tutaj oczywiście przedstawienie przez wnioskodawcę informacji o składzie produktu, sposobie jego wytwarzania itp. czyli okoliczności faktycznych mających znaczenie dla przyporządkowania towarów lub usług do konkretnych ugrupowań statystycznych.