Zakup samochodu z zagranicy w kosztach podatkowych

Przeczytaj także: Współwłasność samochodu a koszty uzyskania przychodu

Stąd jeżeli samochód stanowi towar handlowy, w przypadku podatników prowadzących księgę podatkową zakup taki trafia do kolumny 10 księgi (jest od razu zaliczany do kosztów), a w przypadku braku jego sprzedaży, zostanie „wypchnięty” z kosztów poprzez różnice remanentowe. Jeżeli natomiast podatnik prowadzi księgi handlowe, wydatki na taki zakup pojazdu zaliczy do kosztów uzyskania przychodów na zasadach przewidzianych dla kosztów związanych bezpośrednio z przychodami (zgodnie z którymi co do zasady koszty są potrącane z chwilą uzyskania przychodu, którego one dotyczą, czyli w tym przypadku z chwilą sprzedaży pojazdu).

Zagraniczny samochód jako środek trwały

Samochód może też zostać nabyty z myślą o jego wykorzystywaniu w firmie. Wówczas to stanie się on środkiem trwałym przedsiębiorstwa. W takim przypadku należy ustalić jego wartość początkową, od której będą naliczane odpisy amortyzacyjne (trafiające w kolejnym kroku do kosztów uzyskania przychodu).

Jak ustalić tutaj wartość początkową? Arat. 16g ust 1 i 3 ustawy o podatku od osób prawnych i odpowiednio art. 22g ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazują, że wartość początkową środka trwałego (tu samochodu) w przypadku jego zakupu - stanowi cena nabycia, czyli mówiąc w pewnym uproszczeniu - kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania. O jakie dodatkowe koszty tutaj chodzi? Katalog ten jest otwarty - ustawodawca wskazuje tylko przykłady takich dodatkowych opłat. Są to m.in. koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, opłat skarbowych i innych, odsetek czy prowizji. Ponadto wartość początkową samochodu zwiększa także o niepodlegający odliczeniu VAT naliczony oraz podatek akcyzowy od importu, czy - wydaje się, że także podatek akcyzowy od zakupu w ramach WNT.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 28 sierpnia 2014 r., nr ITPB1/415-701/14/PSZ wyjaśnił, że „(...) z przepisu art. 71 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm.), który reguluje m.in. zasady rejestracji pojazdów i dopuszczania ich do ruchu wynika, że dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego jest dowód rejestracyjny albo pozwolenie czasowe. Samochód jest dopuszczony do ruchu, jeżeli spełnia warunki techniczne oraz jest zarejestrowany i zaopatrzony w zalegalizowane tablice rejestracyjne, a w przypadku pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli, w nalepkę kontrolną.

Poniesienie powyższych wydatków jest niezbędne do zarejestrowania samochodu sprowadzonego z zagranicy. Nie można uznać za samochód kompletny i zdatny do używania, który nie jest zarejestrowany i nie jest dopuszczony do ruchu. Zatem opłaty ponoszone przy rejestracji samochodu dotyczące dowodu rejestracyjnego, tablic rejestracyjnych, karty pojazdu, nalepki kontrolnej i innych kosztów zwiększają jego wartość początkową, od której będą naliczane odpisy amortyzacyjne.(...)”

Cenę nabycia koryguje się także o różnice kursowe naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania. Należy o tym bezwzględnie pamiętać, kupując pojazd za granicą, gdzie wartość transakcji z reguły jest określona w walucie obcej. Stosujemy tutaj te same zasady rozliczania różnic kursowych, co przy innych zakupach.

Warto też dodać, że jeżeli wartość początkowa takiego samochodu nie przekroczy 3 500 zł, to:

• można nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych, zaś wydatki poniesione na nabycie takiego pojazdu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania go do używania, czy
• można dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych albo jednorazowo w miesiącu oddania tego pojazdu do używania, bądź w miesiącu następnym.

Zapłata gotówką za samochód

Do ustaw o podatku dochodowym z początkiem 2017 r. zostały wprowadzone regulacje, które nie pozwalają zaliczać do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca jednorazowej wartości transakcji przekraczającej 15 000 zł (zob. art. 15d ustawy o CIT i odpowiednio art. 22p ustawy o PIT) została dokonana z pominięciem rachunku płatniczego przedsiębiorcy.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2017 r., nr 0461-ITPB1.4511.88.2017.1.MR uznał, że „(...) Wnioskodawca dokonując zakupu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej towarów (samochodów) o wartości przewyższającej 15 000 zł w formie gotówkowej, z pominięciem rachunku płatniczego, stosownie do postanowień przepisu art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwoty wydatkowanej na ich nabycie(...)”

Powyższe regulacje stosuje się odpowiednio do środków trwałych. Tutaj oczywiście w odpowiedniej części (bądź całości) nie będzie trafiał do kosztów uzyskania przychodu naliczony odpis amortyzacyjny.
Sytuacja diametralnie się zmienia, gdy samochód zostanie kupiony od zagranicznej osoby prywatnej. W takim bowiem przypadku sposób zapłaty nie wywiera żadnego wpływu na możliwość ujęcia w kosztach podatkowych wydatków na nabycie pojazdu.