W podatku dochodowym ważny zakup gruntu a nie budowa domu

Przeczytaj także: Zakup mieszkania od małżonka to cel mieszkaniowy - zwalnia z podatku

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca kupił dwie działki budowlane, odpowiednio w marcu i czerwcu 2011 r. Na zakupionym gruncie następnie wybudował dom jednorodzinny. Zakończenie budowy miało miejsce 19 grudnia 2014 r., co potwierdził nadzór budowlany. W domu tym wnioskodawca zameldował się w styczniu 2015 r. i w nim zamieszkał, zaś w kwietniu 2017 r. nieruchomość sprzedał.

Zainteresowany zadał pytanie, czy musi od tej transakcji zapłacić podatek dochodowy, jeżeli pieniędzy ze sprzedaży nie przeznaczy na własne cele mieszkaniowe? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) – źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:
a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. kange_one - Fotolia.com

W PIT budynek przynależy do gruntu a nie grunt do budynku

To budynek wzniesiony na gruncie stanowi jego część składową takiej nieruchomości, a nie grunt część budynku. Stąd aby nie zapłacić podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości zabudowanej, ta musi nastąpić po 5 latach liczonych od nabycia gruntu a nie wybudowania budynku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, która nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym sprzedaż nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości, która nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej, po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu. (...)

Zatem, dla ustalenia skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości – ze względu na art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy – istotne znaczenie ma ustalenie daty ich nabycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, odnieść się zatem należy do przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) – nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z treści art. 48 Kodeksu cywilnego wynika, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane.

Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast lub ich części trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki lub ich części, które stały się częścią składową nieruchomości.

Z powyższych przepisów wynika, że budynek lub jego część trwale związany z gruntem jako część składowa gruntu nie może być przedmiotem odrębnej własności. Dlatego też w omawianej sprawie sprzedaż nieruchomości obejmować będzie zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku mieszkalnego.

Zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami, nie można więc traktować, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, jak również Kodeksu cywilnego, odrębnie sprzedaży gruntu oraz sprzedaży znajdującego się na nim budynku. Stwierdzić zatem należy, że pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, będzie liczony od daty nabycia prawa własności gruntu, niezależnie od tego, kiedy na gruncie tym został wybudowany budynek mieszkalny.

Zatem za datę nabycia, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać w niniejszej sprawie 2011 r. Data wybudowania budynku w tym przypadku pozostaje bez znaczenia.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące uregulowania prawne stwierdzić należy, że w związku z faktem, że sprzedaż nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, nastąpiła po upływie okresu pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie gruntu, sprzedaż ta nie stanowi źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów