Jak sprzedać (po)leasingowy samochód bez VAT?

Przeczytaj także: Podatek VAT: sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od listopada 2005 r. W marcu 2013 r. zawarł umowę leasingu operacyjnego na samochód osobowy. Wykup samochodu z leasingu nastąpił 7 marca 2016 r. i tego samego dnia został on przekazany na cele prywatne.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Podczas trwania umowy leasingu płacone raty leasingowe były zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, podobnie jak wydatki eksploatacyjne z tym pojazdem związane. Od powyższych był także odliczany VAT.

Z chwilą wykupu samochód przestał być potrzebny w firmie, dlatego nie trafił do jej majątku. Podatnik nie uznał pojazdu za środek trwały ani go nie amortyzował. Nie odliczył także VAT od faktury wykupu. Od tego dnia samochód był wykorzystywany tylko prywatnie.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy w przypadku sprzedaży tego pojazdu będzie musiał naliczyć VAT? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Towarami stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Narong Jongsirikul - Fotolia.com

Poleasingowy samochód można sprzedać bez VAT

Fakt zawarcia umowy leasingu samochodu na firmę nie przeszkadza późniejszemu wykupieniu tego auta do majątku prywatnego przedsiębiorcy. Dzięki takiemu rozwiązaniu jego późniejsza sprzedaż nie będzie obarczona VAT-em.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przepis art. 15 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie ust. 2 tego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług – w świetle powyższych przepisów – jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 7091 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin – art. 70916 Kodeksu cywilnego.

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi. Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że skoro – jak wskazał Wnioskodawca – samochód od momentu wykupu jest używany wyłącznie na cele prywatne i Wnioskodawca po wykupie nie wykorzystywał samochodu w swojej firmie dla celów działalności gospodarczej, to w zaistniałej sytuacji, późniejsza sprzedaż samochodu nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca dokonując ww. czynności nie wystąpi w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, ponieważ czynność ta (zbycie pojazdu) będzie stanowiła przejaw zwykłego zarządu majątkiem osobistym. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów