Samochód zastępczy daje pełne prawo do odliczenia VAT bez ewidencji?

Przeczytaj także: Korekta/odliczenie VAT przy sprzedaży samochodu osobowego

Skarżąca przede wszystkim handlowała samochodami. Postanowiła jednakże też otworzyć warsztat samochodowy dla swoich klientów. Na czas dokonywania napraw będzie ona zawierała z nimi umowy najmu pojazdów zastępczych. Zgodnie z tymi umowami koszt najmu zostanie wliczony w usługę naprawy samochodu.

Zainteresowana postanowiła w związku z tym dokonać zakupu takich pojazdów czy ich leasingu. Naturalnie będzie ona też ponosiła wydatki związane z ich bieżącą eksploatacją.
Wskazane samochody będą zaliczały się do kategorii nieciężarowych w VAT, czyli dających co do zasady prawo do odliczenia połowy podatku naliczonego.

Pojazdy takie miałyby jednakże być wykorzystywane tylko jako samochody zastępcze. W firmie zostaną sporządzone odpowiednie regulacje wewnętrzne, które wykluczą ich użytek prywatny.
Auta będą użytkować jedynie ich najemcy. Pracownicy będą uprawnieni do ich używania jedynie w zakresie czynności bezpośrednio związanych z najmem (np. podstawienie samochodu klientowi we wskazanym miejscu).

Zainteresowana chciała się dowiedzieć, czy może odliczyć pełny VAT od takich pojazdów i czy będzie zobowiązana do zaprowadzenia do nich ewidencji przebiegu pojazdu?

Gdy auto nie jest wynajęte, nie służy firmie.
Organ podatkowy stwierdził, że w przypadku braku prowadziła ewidencji przebiegu pojazdów zastępczych, w okresie kiedy te samochody nie będą wynajmowane, nie zostaną spełnione warunki określone w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT, co w konsekwencji jest równoznaczne z tym, że nie będzie można uznać wykorzystywania tych pojazdów wyłącznie do działalności gospodarczej spółki. Dlatego też skarżąca biedzie miało prawo do odliczenia jedynie 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z tymi samochodami.

Sądy: Przygotowanie auta dla klienta to nie użytek prywatny

Z podejściem fiskusa nie zgodziły się zarówno WSA jak i NSA (do którego skargę wniósł Minister Finansów).

Spór w istocie toczył się o to, czy w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym spełnione zostały warunki pozwalające na pełne odliczenie kwoty podatku naliczonego bez potrzeby prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów, gdyż opisane we wniosku samochody wykorzystywane są wyłącznie w działalności gospodarczej podatnika.

W wyroku tym czytamy:
„(...) Analizując treść art. 86a ust.5 pkt 1 lit. c) ustawy o VAT należy uznać, że przeznaczenia samochodu zastępczego przekazanego przez skarżącą na mocy odpłatnej umowy najmu do używania innej osobie nie zniweczy okoliczność, że samochód ten będzie podstawiony w określone miejsce przez pracownika spółki. W istocie konieczne do skutecznego wykonania umowy najmu przemieszczenie samochodu będzie miało nierozerwalny związek z działalnością gospodarczą spółki obejmującą oddawanie samochodów w najem. Trudno bowiem przyjąć prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na oddaniu samochodów w odpłatne używanie, bez możliwości doprowadzenia samochodu do miejsca wskazanego przez najemcę, tym bardziej jeżeli zobowiązuje do tego zawarta umowa. Z tych przyczyn nie do zaakceptowania jest teza autora skargi kasacyjnej, że samochód zastępczy objęty umową najmu będzie wykorzystywany w innej niż najem działalności gospodarczej spółki, w sytuacji przemieszczenia samochodu na potrzeby zawartej umowy w miejsce wskazane przez najemcę.(...)”