Odliczenie w PIT zakupu okularów dla niepełnosprawnego dziecka

Przeczytaj także: Ulga rehabilitacyjna: zabiegu medycznego w PIT nie odliczymy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Córka wnioskodawcy urodziła się w dwudziestym czwartym tygodniu ciąży. Obecnie ma pięć lat i dwukrotnie przeszła zabieg laseroterapii z powodu retinopatii wcześniaczej. Od urodzenia wymaga stałej kontroli okulistycznej. Stwierdzono o unie wysoką krótkowzroczność. Córka posiada orzeczenie o niepełnosprawności datowaną od urodzenia.

Córka korzysta na co dzień z niezbędnych do funkcjonowania i rehabilitacji okularów korekcyjnych oraz soczewek kontaktowych. Wnioskodawca zadał pytanie, czy zakup takich soczewek jak i szkieł okularowych może odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) – podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b – 7g tego artykułu.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. goodluz - Fotolia.com

Ulga rehabilitacyjna na dziecko

Mając na utrzymaniu niepełnosprawne dziecko, rodzić może od dochodu odliczyć wydatki ponoszone na tę niepełnosprawność, w postaci chociażby okularów korekcyjnych czy soczewek kontaktowych.

W myśl art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe – jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9120 zł (art. 26 ust. 7e ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 26 ust. 7 pkt 4 powołanej ustawy – wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty (…).

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

W myśl natomiast art. 26 ust. 13a ustawy – wydatki na cele określone w ust. 1 (a więc również na cele rehabilitacyjne) podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy stanowi, że – za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Mając na względzie przywołane przepisy, a w szczególności art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, że określenie „indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji” oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej lub ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Oznacza to, że taki sprzęt (urządzenie czy narzędzie) musi posiadać właściwości leczniczo-rehabilitacyjne lub ułatwiać tej osobie, ze względu na jej niepełnosprawność, wykonywanie czynności życiowych.

Z uregulowań zawartych w ww. przepisie wynika zatem, że:
• pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu, narzędzia czy urządzenia a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek,
• zakupiony sprzęt (narzędzie czy urządzenie) musi być wykorzystywany (używany) w rehabilitacji oraz służyć przywracaniu sprawności organizmu i ułatwiać wykonywanie czynności życiowych,
• cechą zakupionego sprzętu (narzędzia, urządzenia) musi być jego indywidualny charakter.

Właściwym do stwierdzenia, czy dane urządzenie, sprzęt czy narzędzie jest niezbędne w rehabilitacji oraz będzie ułatwiało wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, jest w szczególności lekarz specjalista, który biorąc pod uwagę stan zdrowia konkretnej osoby i potrzeby indywidualnej rehabilitacji może ten fakt potwierdzić np. w wydanym zaświadczeniu.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że córka Wnioskodawcy, mająca obecnie 5 lat, urodziła się z poważną wadą wzroku (duża krótkowzroczność) i wymaga stałej kontroli okulistycznej. Córka posiada orzeczenie o niepełnosprawności i korzysta na co dzień z okularów korekcyjnych oraz soczewek kontaktowych, niezbędnych do funkcjonowania i rehabilitacji. Wnioskodawca poniósł ze środków własnych wydatki na zakup szkieł okularowych i soczewek kontaktowych oraz posiada dokument potwierdzający poniesienie tych wydatków. Wnioskodawca uważa, że zostały spełnione warunki wynikające z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak już wcześniej wskazano, warunkiem koniecznym do odliczenia ulgi rehabilitacyjnej, jest m.in. utrzymywanie niepełnosprawnego dziecka (dzieci). Utrzymywać to znaczy zapewnić środki do życia, ponosić koszty związane z czyimś wyżywieniem, mieszkaniem i innymi potrzebami.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności, stan faktyczny i prawny sprawy należy stwierdzić, że wymienione we wniosku wydatki, poniesione przez Wnioskodawcę na zakup szkieł okularowych oraz soczewek kontaktowych przeznaczonych dla córki, stanowią wydatki na indywidualny sprzęt niezbędny w rehabilitacji, ułatwiający wykonywanie czynności życiowych oraz odpowiadający potrzebom wynikającym z niepełnosprawności córki Wnioskodawcy. Dziecko cierpi bowiem na wrodzoną wadę wzroku – dużą krótkowzroczność. Opisane we wniosku wydatki spełniają zatem przesłankę określoną w art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy i mogą być odliczone od dochodu Wnioskodawcy w rocznym zeznaniu podatkowym jako wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne, o ile spełnione zostaną pozostałe warunki, o których mowa wyżej, w tym m.in. warunek udokumentowania i sfinansowania poniesionego wydatku. Powyższe wydatki, będące wydatkami na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu tylko w roku podatkowym, w którym zostały poniesione. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów