Leasing finansowy w podatku dochodowym czyli odsetki a "odsetki"

Przeczytaj także: Rata leasingowa samochodu nie jest kosztem uzyskania przychodu?

Zaciągając kredyt czy pożyczkę, spłaca się je z odsetkami (czyli wynagrodzeniem za pożyczony kapitał). Odsetki te trafiają do podatkowych kosztów uzyskania przychodu (część kapitałowa spłaty takim kosztem nie jest), jeżeli tylko pozyskane w taki sposób środki służą działalności gospodarczej. W którym momencie koszty te zostaną rozpoznane? Ustawy o podatku dochodowym wskazują wprost (z pewnymi nielicznymi wyjątkami), że kosztem są dopiero odsetki zapłacone. Rozliczamy je zatem stricte kasowo.

Leasing finansowy nie ma tak szerokiego zastosowania jak kredyt czy pożyczka. Dotyczy on bowiem określonego składnika majątku. Składnik ten kupuje firma leasingowa i przekazuje korzystającemu. W zamian za takie udostępnienie kapitału na zakup danego składnika majątku leasingobiorca również płaci odsetki (plus zainwestowany przez leasingodawcę kapitał).

Przy leasingu finansowym przedmiot leasingu wchodzi (zarówno podatkowo jak i bilansowo) do majątku korzystającego. To on go amortyzuje i do kosztów uzyskania przychodu zalicza naliczane odpisy amortyzacyjne (powyższe odróżnia go od leasingu operacyjnego).

Leasingodawca obciąża przy tym leasingobiorcę z reguły miesięczną ratą leasingową. Jak nietrudno się domyślić, rata ta dzieli się na część kapitałową oraz odsetkową. Obok naliczonego odpisu amortyzacyjnego, do kosztów podatkowych leasingobiorcy może właśnie trafić część odsetkowa takiej raty. Powstaje jednak pytanie - w którym momencie?

Ujęcie w kosztach podatkowych części odsetkowej raty od leasingu finansowego

W przypadku podatników prowadzących księgi rachunkowe część odsetkowa raty leasingu finansowego stanowi koszt pośrednio związany z przychodami. Te natomiast są ujmowane w kosztach w dacie ich poniesienia (zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości). Prościej mają podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną. Ci bowiem koszty takie ujmują w dacie dowodu je dokumentującego.

Czy zasady te można zastosować do części odsetkowej raty leasingu finansowego? Niestety organy podatkowe zdaje się nie wypracowały tutaj jednolitego stanowiska. Jedne z nich uważają że tak, inne odnoszą się do regulacji w zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodu odsetek.

I tak przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 20 czerwca 2016 r., nr IBPB-1-3/4510-486/16/IZ przyjął, część odsetkowa raty leasingowej stanowi wynagrodzenie za używanie przedmiotu leasingu, które to korzystający zobowiązany jest ponieść na rzecz finansującego. Wynagrodzenia takiego nie należy utożsamiać z odsetkami, w związku z czym wydatki z tytułu rat leasingowych w części dotyczącej odsetek stanowią koszty podatkowe w momencie ich poniesienia.

Podobnie stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 8 listopada 2013 r., nr IPTPB3/423-333/13-4/PM podkreślając, że części odsetkowe z takich rat mogą być zaliczone do kosztów podatkowych i podatkowo rozliczone w dacie poniesienia, czyli ujęcia jako koszt w ewidencji rachunkowej na podstawie otrzymanych dokumentów od leasingodawcy.

Organ ten jednakże w interpretacji indywidualnej z dnia 4 września 2013 r., nr IPTPB3/423-212/13-2/IR stwierdził, że przy leasingu finansowym część odsetkowa raty powinna faktycznie być rozliczana jako koszt pośredni uzyskania przychodu, niemniej dopiero w dacie jej faktycznej zapłaty.

Który pogląd jest właściwy? Trudno powiedzieć. Nowsze interpretacje zdają się zwracać uwagę na to, że data zapłaty nie ma większego znaczenia przy zaliczaniu do kosztów podatkowych części odsetkowej raty leasingu finansowego. Niemniej jak widać wyżej, jeden organ podatkowy w tym samym roku - na przestrzeni zaledwie trzech miesięcy, wydał dwa zupełnie różne rozstrzygnięcia.