Kiedy zwrot podatku z zagranicy trzeba oddać do urzędu skarbowego?

Przeczytaj także: Będzie trudniej o zwrot nadpłaty podatku z Holandii

Rezydencja podatkowa

Rezydencja podatkowa jest niczym innym jak określeniem kraju, w którym dana osoba rozlicza się ze wszystkich uzyskanych dochodów bez względu na to, gdzie te zostały uzyskane (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Dochody takie mogą być oczywiście opodatkowane w różny sposób czy nawet korzystać ze zwolnień podatkowych. Dlatego też my ograniczymy się do tych występujących najczęściej - a więc wynagrodzenia za wykonywaną pracę w ramach zawartych umów o pracę.

I tak osoby posiadające polską rezydencję podatkową muszą pamiętać, że w Polsce rozliczają się nie tylko z dochodów krajowych ale i zagranicznych.

Metody unikania podwójnego opodatkowania

No tak, ale praca za granicą skutkuje także jej opodatkowanie w kraju, w którym jest ona wykonywana (a więc za granicą). Opodatkowanie takiego wynagrodzenia w Polsce będzie zatem powodować, że od jednej pensji płacimy podatek dwa razy, a tak przecież nie powinno być!

Zabezpieczeniem przed wystąpieniem takich sytuacji są metody unikania podwójnego opodatkowania. Mamy dwie takie metody: wyłączenia z progresją i odliczenia proporcjonalnego.

Pierwsza z nich (a więc metoda wyłączenia z progresją) zwalnia z polskiego podatku zagraniczne wynagrodzenie. Wpływa ona jednak na stawkę podatku (podnosi ją) stosowaną do tych dochodów, które w Polsce są opodatkowane. Mówiąc bardziej obrazowo osoba, która przykładowo w Polsce zarobiła 30 000 zł i pracowała też w Niemczech, zapłaci od tych krajowych dochodów (a więc 30 000 zł) wyższy podatek aniżeli osoba, która zarobiła jedynie 30 000 zł w Polsce i nie miała dochodów zagranicznych.

Druga metoda, a więc odliczenia proporcjonalnego mówi, że od zagranicznych dochodów trzeba naliczyć podatek tak jak od dochodów krajowych. Od otrzymanego wyniku można jednak odliczyć podatek zapłacony za granicą (w części przypadające na polski podatek od dochodów zagranicznych).

Która metoda jest korzystniejsza? Niewątpliwie ta pierwsza - jako że zwalnia zagraniczne zarobki z polskiego podatku dochodowego. Niestety stosuje się ją jedynie wówczas, gdy wynika ona z zawartej pomiędzy Polską, a danym krajem, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jeżeli umowa taka wskazuje na metodę odliczenia proporcjonalnego bądź Polska z danym krajem umowy nie zawarła - stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego.

Ulga abolicyjna

Aby zrównać obciążenia podatkowe, bez względu na to, w jakim kraju pracujemy, wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym tzw. ulgę abolicyjną. Prawo do niej mają ci, którzy do uzyskanych zagranicznych dochodów są obowiązani zastosować metodę odliczenia proporcjonalnego.

Niestety teoretyczny cel stosowania ulgi abolicyjnej (czyli zrównanie obciążeń podatkowych podatników uzyskujących zagraniczne dochody bez względu na stosowaną metodą unikania podwójnego opodatkowania) w praktyce nie zawsze się sprawdza.

Ulga ta nie spełni swojej funkcji, gdy podatnik stosujący metodę proporcjonalnego odliczenia wykaże w rocznym zeznaniu podatkowym podatek zapłacony za granicą, a następnie otrzyma jego zwrot z zagranicznego organu podatkowego.

Zgodnie bowiem z krajowymi przepisami podatkowymi, jeżeli podatnik odliczył zapłacony za granicą podatek od polskiego podatku, po czym otrzymał zwrot tego pierwszego (w całości lub w części), to w PIT składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, powinien go doliczyć do polskiego podatku.

Jak uniknąć zwrotu podatku polskiemu fiskusowi?

Rozwiązaniem tego problemu zdaje się być niewykazywanie w polskim zeznaniu podatkowym zapłaconego za granicą podatku. Wprawdzie powyższe będzie skutkować naliczeniem polskiego podatku w większej wartości, niemniej działanie takie zniweluje zastosowanie ulgi abolicyjnej (która tutaj ulegnie zwiększeniu o wartość niewykazanego zagranicznego podatku).

Niestety z takim rozwiązaniem nie zgadzają się organy podatkowe. Dlaczego? Wszystko przez stosowaną przez nich wykładnię art. 27 ust. 9 ustawy o PIT (to tutaj jest mowa o liczeniu podatku przy pomocy metody odliczenia proporcjonalnego).

Zdaniem organów podatkowych odliczenie zagranicznego podatku (gdy z dokumentów wynika, że ten został zapłacony) jest tutaj obligatoryjne a nie dobrowolne.

Zwrot podatku poza ulgą abolicyjną

Art. 43 ust. 3a ustawy o PIT wskazuje, że że w roku podatkowym, w którym nastąpił zwrot podatku uprzednio odliczonego - podatnik ma obowiązek zwróconą kwotę podatku doliczyć w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym ten zwrot nastąpił. Art. 27g tejże ustawy, który reguluje stosowanie ulgi abolicyjnej, nie wskazuje natomiast, aby ulga ta mogła być stosowana także do zwrotu podatku uprzednio zapłaconego za granicą i odliczonego od podatku.

W efekcie powyższego zwrot zapłaconego za granicą podatku, który został odliczony w polskim PIT, musi w roku zwrotu zostać doliczony do polskiego podatku, a w konsekwencji zapłacony polskiemu fiskusowi.

Organy podatkowe podkreślają przy tym, że w takim przypadku nie jest możliwa korekta uprzednio złożonego zeznania podatkowego (z uwzględnieniem zwróconego podatku z zagranicy) w związku z otrzymanym zwrotem i ponowne skorzystanie z ulgi abolicyjnej (por Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lutego 2015 r., nr IBPBII/1/415-959/14/BJ i Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 25 marca 2015 r., nr IPTPB2/415-689/14-2/JR)

Reasumując podatnicy, którzy przy rozliczaniu swoich dochodów stosowali metodę odliczenia proporcjonalnego i skorzystali z ulgi abolicyjnej, po czym otrzymali zwrot podatku, w tej części, w jakiej podlegał on wcześniej odliczeniu, będą musieli oddać go polskiemu fiskusowi.