Handel węglem zwolniony z podatku akcyzowego?

Przeczytaj także: Akcyza na węgiel: piekarnia jako zakład energochłonny?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka produkuje energię elektryczną w skojarzeniu z ciepłem oraz ciepło użytkowe służące do zaspokajania potrzeb mieszkańców miasta i okolic. Surowcem do wytwarzania prądu oraz ciepła jest węgiel kamienny, która spółka kupuje ze zwolnieniem od akcyzy.

W 2017 r. zainteresowana zamierza rozpocząć produkcję prądu oraz ciepła przy wykorzystaniu gazu ziemnego. Zarejestruje się ona jako pośredniczący podmiot węglowy (PPW) i pozostały jej węgiel zakupiony pierwotnie przez nią jako finalny nabywca, odsprzeda innemu pośredniczącemu podmiotowi węglowemu.

Zadano pytanie, czy w takim przypadku spółka będzie obowiązana opodatkować podatkiem akcyzowym sprzedaż wyrobów węglowych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 43) wyroby akcyzowe oznaczają - wyroby energetyczne, energię elektryczną, napoje alkoholowe wyroby tytoniowe oraz susz tytoniowy, określone w załączniku nr 1 do ustawy.

Wyroby węglowe to wyroby energetyczne, określone w poz. 19-21 załącznika nr 1 do ustawy – art. 2 ust. 1 pkt 1a ustawy.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. dangutu - Fotolia.com

Zakup i sprzedaż węgla w podatku akcyzowym

Zakup węgla w celu spożytkowania go do czynności zwolnionych od akcyzy i jego późniejsza sprzedaż - już jako pośredniczący podmiot węglowy - innemu PPW, korzysta ze zwolnienia z podatku akcyzowego.

I tak w załączniku nr 1 do ustawy umieszczono w pozycji:
1. 19 - ex 2701 Węgiel; brykiety, brykietki i podobne paliwa stałe wytwarzane z węgla - jeżeli są przeznaczone do celów opałowych.
2. 20 - ex 2702 Węgiel brunatny (lignit), nawet aglomerowany, z wyłączeniem gagatu - jeżeli jest przeznaczony do celów opałowych.
3. 21 - ex 2704 00 Koks i półkoks, z węgla, węgla brunatnego (lignitu) lub torfu, nawet aglomerowany; węgiel retortowy - jeżeli są przeznaczone do celów opałowych.

Z objaśnień do załącznika nr 1 do ustawy o podatku akcyzowym wynika iż oznaczenie „ex” - dotyczy tylko danego wyrobu z danej pozycji lub kodu.

Przeznaczenie wyrobów węglowych do celów opałowych – jak wynika z cyt. powyżej poz. 19-21 załącznika nr 1 do ustawy – pozwala je zaliczyć do wyrobów akcyzowych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 23a i pkt 23c:
• pośredniczący podmiot węglowy - podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju:
a. dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub eksportu wyrobów węglowych, lub
b. używający wyrobów węglowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub
c. używający wyrobów węglowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów niepodlegających opodatkowaniu akcyzą
- który pisemnie powiadomił właściwego naczelnika urzędu skarbowego o tej działalności;
• finalny nabywca węglowy - podmiot, który:
a. nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby węglowe, lub
b. posiada uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia wyroby węglowe
- niebędący pośredniczącym podmiotem węglowym;

Stosownie do art. 9a ust. 1 i ust. 2 ustawy w przypadku wyrobów węglowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
1. sprzedaż wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu;
2. nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego;
3. import wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego;
4. użycie wyrobów węglowych przez pośredniczący podmiot węglowy;
5. użycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego:
a. nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 1, do celów innych niż zwolnione na podstawie tego przepisu, przy czym za takie użycie uznaje się również naruszenie warunków, o których mowa w art. 31a ust. 3, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31a ust. 1,
b. uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
c. jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży wyrobów węglowych finalnemu nabywcy węglowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony w należnej wysokości;
6. użycie lub sprzedaż wyrobów węglowych uzyskanych w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary;
7. powstanie ubytków wyrobów węglowych.

Za sprzedaż wyrobów węglowych uznaje się ich:
1. sprzedaż, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, 585 i 1579);
2. zamianę, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny;
3. wydanie w zamian za wierzytelności;
4. wydanie w miejsce świadczenia pieniężnego;
5. darowiznę, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny;
6. wydanie w zamian za dokonanie określonej czynności;
7. przekazanie lub wykorzystanie na potrzeby reprezentacji albo reklamy;
8. przekazanie przez podatnika na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników;
9. użycie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 10 ust. 1a i ust. 1b obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju powstaje z dniem wydania wyrobów węglowych, w tym także przewoźnikowi, a w przypadkach, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2-9, z dniem wykonania tych czynności.

Jeżeli sprzedaż wyrobów węglowych jest potwierdzona fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później niż w 7. dniu od dnia wydania wyrobów węglowych.

Na mocy art. 31a ust. 1 ustawy zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych:
1. w procesie produkcji energii elektrycznej;
2. w procesie produkcji wyrobów energetycznych;
3. przez gospodarstwo domowe, organ administracji publicznej, jednostkę Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, podmiot systemu oświaty, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2016 r. poz. 1943, 1954 i 1985), żłobek i klub dziecięcy, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2016 r. poz. 157), podmiot leczniczy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1638 i 1948), jednostkę organizacyjną pomocy społecznej, o której mowa w art. 6 pkt 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930, 1583 i 1948), organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 i 1948);
4. do przewozu towarów i pasażerów koleją;
5. do łącznego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej;
6. w pracach rolniczych, ogrodniczych, w hodowli ryb, oraz w leśnictwie;
7. w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej;
8. przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe;
9. przez podmiot gospodarczy, w którym wprowadzony został w życie system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej.

Jak wynika z ww. przepisów zwalnia się wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych wymienionych w art. 31a ust. 1 ustawy. (...)

Należy tutaj zauważyć, że art. 9a ust. 1 ustawy rzeczywiście nie przewiduje opodatkowania podatkiem akcyzowym sprzedaży wyrobów węglowych przez PPW na rzecz PPW.

Jak wynika z art. 9a ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy przypadku wyrobów węglowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest użycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 1, do celów innych niż zwolnione na podstawie tego przepisu, przy czym za takie użycie uznaje się również naruszenie warunków, o których mowa w art. 31a ust. 3, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31a ust. 1.

Zgodnie z tym przepisem w sytuacji gdy finalny nabywca węglowy nabył wyroby węglowe z zastosowaniem zwolnienia, a następnie użyje te wyroby do celów innych niż te które były deklarowane w momencie nabycia z zastosowaniem zwolnienia - to użycie to podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, gdzie za użycie uznaje się również sprzedaż tych wyrobów. Jednakże podmiot, który posiada status PPW jest uprawniony do sprzedaży wyrobów węglowych do innego PPW bez zapłaty akcyzy. Dokonując bowiem takiej sprzedaży podmiot ten nie będzie posiadał statusu finalnego nabywcy węglowego.

Mając na uwadze opis sprawy należy stwierdzić, że norma art. 9a ust. 1 pkt 5 lit. a nie znajdzie tu zastosowania. Należy bowiem zauważyć, że Wnioskodawca wraz z rejestracją jako PPW utraci status finalnego nabywcy węglowego. Dlatego też, Wnioskodawca wraz rejestracją jako PPW będzie uprawniony do sprzedaży nabytych wcześniej z zastosowaniem zwolnienia wyrobów węglowych do innego PPW bez zapłaty akcyzy. Dokonując bowiem takiej sprzedaży nie będzie działał jako Finalny Nabywca Węglowy, a art. 9a ustawy nie przewiduje opodatkowania akcyzą sprzedaży przez PPW do PPW. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów