Zgłoszenie darowizny w urzędzie zwalnia z podatku

Przeczytaj także: Zwrot/odwołanie darowizny bez podatku

Omawiane zwolnienie znalazło się w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.


Warto też dodać, że jeżeli dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest akt poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe, termin 6 miesięcy do zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego liczy się od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego (chyba że sam zainteresowany dowiedział się o nabyciu później - wówczas 6-cio miesięczny termin liczy się od dnia powzięcia takiej informacji).

Podstawowym warunkiem skorzystania z omawianego zwolnienia jest zatem powiadomienie fiskusa o otrzymanej darowiźnie, na co mamy aż (albo tylko) 6 miesięcy (co do zasady od otrzymania darowizny).

Kto zawiadamia fiskusa? Z reguły jest to obdarowany, czyli osoba otrzymująca darowiznę. Niekiedy jednakże umowa darowizny jest zawierana w formie aktu notarialnego. Ten jest wymagany m.in. w przypadku przenoszenia własności nieruchomości (zwykła umowa pisemna nie jest tutaj wiążąca). Wówczas to o zawarciu takiej umowy fiskusa informuje nie obdarowany a notariusz, przed którym umowę spisano.

W takich przypadkach ustawodawca uznał, że nie ma sensu po raz drugi informować urzędu skarbowego przez samego zainteresowanego o otrzymaniu darowizny, i zgłoszenie od notariusza jest wystarczające. Odpowiednie uregulowanie prawne znalazło się tutaj w art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Czy wskazane odstępstwo od reguły działa także wówczas, gdy strony dobrowolnie zawarły umowę darowizny w formie aktu notarialnego? Sprawę taką wyjaśnił ostatnio Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 17.03.2017 r. nr 1462-IPPB2.4515.14.2017.1.JG1.

Zainteresowana miała otrzymać od brata darowiznę pieniędzy w wysokości 60 tys. zł. Umowę darowizny sporządzono przed notariuszem w formie aktu notarialnego. Samo przekazanie środków pieniężnych zostało rozłożone w czasie: po 5 tys. zł przez kolejnych 12 miesięcy. Pieniądze miały wpływać na konto bankowe obdarowanej.

Zdaniem Dyrektora KAS

Organ podatkowy podkreślił w pierwszej kolejności, że obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny, powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Jeżeli jednak nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części. Powyższe zatem co do zasady obligowałoby obdarowaną do cyklicznego zgłaszania otrzymanych darowizn od brata (każda wpłata to nowy obowiązek podatkowy). Tego dało się jednak uniknąć dzięki formie zawartej umowy darowizny.

Organ wyjaśnił, że w przypadku zawarcia umowy darowizny środków pieniężnych pomiędzy rodzeństwem, darowizna ta korzysta ze zwolnienia z art. 4a ustawy podatkowej bez obowiązku składania zgłoszenia do naczelnika urzędu skarbowego przy otrzymaniu każdej kolejnej płatności właśnie z uwagi na to, że umowa została zawarta w formie aktu notarialnego (i dodatkowo pieniądze trafiają na jej konto bankowe).