Co przesądza o istnieniu środka trwałego?

Przeczytaj także: Środek trwały z dotacji: sprzedaż a koszty uzyskania przychodu

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki cywilnej. Wspólnicy tej spółki w 2008 r. nabyli niezabudowaną działkę gruntu o charakterze użytkowym i produkcyjnym. Nieruchomość ta została zaliczona do środków trwałych spółki. Miała ona bowiem służyć działalności gospodarczej. Odsetki od kredytu zaciągniętego na powyższy zakup trafiały natomiast do kosztów uzyskania przychodu. Wskazana nieruchomość jednakże nigdy nie była wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej - stała nieużyteczna. Obecnie zainteresowany zamierza nabyć ten grunt z przeznaczeniem do własnej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca zadał pytanie, przychód ze sprzedaży nieruchomości wygeneruje przychód z działalności gospodarczej, skoro ta nigdy w spółce nie była wykorzystywana? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016, poz. 2032 ze zm., dalej: „u.p.d.o.f.”) opodatkowaniu podatkiem podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o p.d.o.f. jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c –przed upływem pięciu lat (…).

Odrębnym źródłem przychodów jest wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o p.d.o.f. pozarolnicza działalność gospodarcza.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Dusan Kostic - Fotolia.com

Pole

Fakt ujęcia gruntu w ewidencji środków trwałych oraz zaliczania do kosztów uzyskania przychodu odsetek od zaciągniętego na ten cel kredytu, przesądzają o zaliczeniu takiego gruntu do środków trwałych.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o p.d.o.f., za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonywujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o p.d.o.f. przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Przy kwalifikacji przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie ma przedmiotowe i funkcjonalne powiązanie danego rodzaju przychodu ze źródłem jego uzyskania. Podkreślić należy, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje ani kwestii kwalifikowania składnika majątku do kategorii środków trwałych, ani obowiązku ujmowania go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ani też dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Reguluje on wyłącznie kwestię skutków podatkowych zbycia wskazanych w nim składników majątku.

Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 2c ustawy o p.d.o.f. do przychodów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie. Przepis art. 30e stosuje się odpowiednio.

O tym jaki składnik majątku może stanowić środek trwały decydują regulacje zawarte w art. 22a i 22c ustawy o p.d.o.f., przy czym nie wszystkie wymienione w nich rodzaje składników majątku mogą podlegać amortyzacji podatkowej.

Przepis art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o p.d.o.f. wskazuje, iż amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty
-o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Na mocy przepisu art. 22c pkt 1 ustawy o p.d.o.f., amortyzacji nie podlegają grunty ani prawo wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi. Brak amortyzacji gruntów ma swoje uzasadnienie w tym, że w zasadzie grunt nie podlega zużyciu, którego wyrazem byłaby amortyzacja. Rzeczy te lub prawa stanowią jednak odpowiednio środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne.

Z powyższych wyjaśnień wynika, że przepisy ustawy o p.d.o.f. nie uzależniają możliwości uznania danego składnika majątku za środek trwały od ujęcia go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ani też dokonywania jego amortyzacji (zwłaszcza, że cześć środków trwałych objęta jest ustawowym wyłączeniem z amortyzacji podatkowej). Przy czym kwalifikacja określonego składnika majątku, do środków trwałych jest dokonywana przez podatnika, który sam stwierdza, czy spełnia on ustawowo określone kryteria, w tym zwłaszcza dot. planowanego (przewidywanego) wykorzystania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. (...)

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że skoro wskazana we wniosku nieruchomość gruntowa nabyta w ramach i na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, została uznana za środek trwały w spółce, a ponadto wydatki na spłatę kredytu zaciągniętego na jej nabycie stanowiły koszty uzyskania przychodów tej spółki, to przychód uzyskany ze sprzedaży tej nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi Wnioskodawcy w spółce (tj. 50%) będzie generował przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o p.d.o.f., o ile oczywiście zawarcie wskazanej we wniosku umowy sprzedaży składnika „majątku” spółki cywilnej (majątku objętego współwłasnością łączną wspólników tej spółki) na rzecz jej wspólnika będzie prawnie dopuszczalne (skuteczne). (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów