"Darmowy" środek trwały z podatkiem dochodowym

Przeczytaj także: Darowizna firmowych środków trwałych jako optymalizacja podatkowa

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 1989 r. polegającą na sprzedaży detalicznej gazu LPG oraz napełnianiu butli takim gazem.

Na gruncie stanowiącym własność wspólników spółki (ta go użytkuje na podstawie umowy dzierżawy), spółka wybudowała stację tankowania, punkt napełniania butli turystycznych oraz magazyn butli LPG o łącznej poj. do 1350 kg. Obiekty te są w pełni zamortyzowane.

W bezpośrednim sąsiedztwie stacji realizowana jest obecnie inwestycja polegająca na budowie zespołu budynków mieszkaniowych wielorodzinnych wraz z częścią usługową, której inwestorem jest firma X sp. z o.o. Zgodnie jednak z wymogami prawnymi, inwestycję tą w znacznym stopniu ogranicza prowadzona przez wnioskodawcę stacja (wymagana jest tutaj odpowiednia odległość budynków mieszkalnych od tej stacji).

W związku z powyższym wskutek prowadzonych negocjacji zawarto porozumienie, na mocy którego wnioskodawca zgodzi się na zmianę prowadzonej działalności, tj. w miejsce rozlewni gazu będzie prowadzić samoobsługową myjnię samochodową. Tę na własny koszt wybuduje jednak firma X sp. z o.o. (przeprowadzi rozbiórkę istniejących obiektów i wybuduje myjnię). Koszty te są adekwatne do wartości istniejących obiektów oraz utraconych dochodów za czas rozbiórki i oddania do używania nowobudowanej myjni samochodowej.

Wnioskodawca nie uzyska żadnych korzyści majątkowych, miejsce dotychczasowych składników majątku (aktywów) zajmą nowe o tej samej wartości.
Przekształcenia te w żaden sposób nie wpłyną na wynik finansowy spółki. Zadano w związku z tym pytanie, czy wartość otrzymanej myjni samochodowej, wybudowanej na własny koszt przez zewnętrzny podmiot, będzie stanowić dla spółki przychód w podatku dochodowym od osób prawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Przepis art. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888, dalej: „UPDOP”), regulujący kwestię przychodów, nie wymienia źródeł przychodu, lecz określa zdarzenia, których wystąpienie powoduje powstanie przychodu – poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w kolejnych ustępach art. 12 ustawodawca precyzuje jedynie rodzaje przychodów. Ponadto wylicza, jakiego rodzaju przysporzenia podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów (art. 12 ust. 4 UPDOP).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. murmakova - Fotolia.com

Myjnia samochodowa

Spółka, której inny podmiot przekazał nieodpłatnie myjnię samochodową, bez wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego, uzyskuje z tego tytułu przychód z nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 UPDOP, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Pojęcie to można rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Jednakże, pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Może bowiem obejmować wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści. Zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 UPDOP, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Wobec tego, dla celów podatkowych za „świadczenia nieodpłatne” należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Tak więc, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw. Świadczenie jest zatem przedmiotem stosunku zobowiązaniowego i polegać ono może na działaniu lub zaniechaniu osoby zobowiązanej np. wykonanie dzieła lub innego rodzaju usług, bądź na niewykonywaniu pewnych uprawnień, czy czynności itp.

Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. (...)

W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca otrzymuje świadczenie w postaci myjni samochodowej, jednak nie będzie zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Świadczenie otrzymane przez Spółkę w postaci ww. środka trwałego jest świadczeniem nieekwiwalentnym. Takie świadczenie ma konkretny wymiar finansowy i stanowi przysporzenie majątku Spółki.

Nie można za świadczenie wzajemne uznać wartości utraconych składników majątku Wnioskodawcy oraz dochodów za okres w którym prowadzone będą prace budowlane, bowiem nie są to świadczenia na rzecz firmy X.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że wartości otrzymanej nowej inwestycji łącznie z pracami przygotowawczymi (myjni), skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu z nieodpłatnych świadczeń, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 UPDOP. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów