Jednolity plik kontrolny 2017: mikro i małe przedsiębiorstwa

Przeczytaj także: Faktura zakupu w ewidencji VAT i JPK_VAT

Obowiązek przekazywania rejestrów VAT w formie JPK wynika z art. 82 §1b ustawy Ordynacja podatkowa.

Obowiązek przekazywania rejestrów VAT za okresy miesięczne obejmuje także podatników rozliczających podatek VAT kwartalnie.

Każdy zatem, kto prowadzi elektronicznie rejestry VAT, musi przekazywać do ministerstwa finansów te rejestry w ramach JPK.

Obowiązek przekazywania rejestrów VAT w formie JPK występuje od rozliczeń za miesiąc lipiec 2016 r. Ustawodawca przewidział tutaj jednak pewne okresy przejściowe - odwlekające w czasie tę powinność dla niektórych firm. I tak w 2016 r. obowiązkowo JPK musiały przekazywać jedynie duże przedsiębiorstwa. Mikro, małe i średnie firmy zostały z niego zwolnione.
Wskazane okresy przejściowe wynikają z art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej z dnia 13 maja 2016 r. (wprowadzającej JPK dla rejestrów VAT).

W związku z powyższym w przyszłym roku jedynie mikroprzedsiębiorcy nie będą musieli obowiązkowo przesyłać rejestrów VAT do ministerstwa finansów. Kto zalicza się do tego grona podatników?

Definicje, zarówno mikro, małych jak i średnich przedsiębiorców znalazły się w ustawi o swobodzie działalności gospodarczej.

Analizując przytoczone definicje zauważamy, iż aby dany podmiot zaliczył się do danej grupy przedsiębiorców, musi spełnić warunek wskazany w punkcie pierwszym oraz jeden z dwóch warunków wskazanych w punkcie drugim definicji.

W związku z tym, aby dany podatnik zaliczał się do mikroprzedsiębiorców:

• jego średnioroczne zatrudnienie musi być niższe niż 10 pracowników oraz roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług jak i operacji finansowych nie przekracza 2 milionów euro, albo
• jego średnioroczne zatrudnienie musi być niższe niż 10 pracowników oraz suma aktywów bilansu nie przekracza 2 milionów euro.

Oczywiście jeżeli spełnione zostaną wszystkie trzy warunki, dany podmiot także będzie zaliczany do mikroprzedsiębiorców. Z drugiej strony niespełnienie chociażby jednego warunku obowiązkowego skutkuje tym, że dany podmiot nie będzie spełniał definicji mikroprzedsiębiorcy.

Przykład
Średnioroczne zatrudnienie w firmie w ciągu dwóch ostatnich lat wynosiło 15 osób. Natomiast zarówno obroty jak i wartość aktywów nie przekraczała 1 mln euro.

W takim przypadku z uwagi na stan zatrudnienia firma nie będzie traktowana jako mikroprzedsiębiorca. Nie został bowiem spełniony warunek konieczny w postaci wielkości zatrudnienia. Firma będzie zaliczana do małych przedsiębiorstw i od 2017 r. winna przekazywać rejestry VAT w postaci jednolitego pliku kontrolnego.

Co przy tym niezwykle ważne, wskazane warunki wystarczy spełnić przynajmniej w jednym z dwóch ostatnich lat, aby skorzystać ze statusu mikroprzedsiębiorcy.

Warto o tym pamiętać. Ustalając zatem status podatnika na rok 2017, pod uwagę bierzemy rok 2016 oraz 2015.

Przykład
W roku 2014 zatrudnienie w firmie wynosiło 20 osób, zaś obrót netto ze sprzedaży plasował się na poziomie 1,5 mln euro.
W roku 2015 zatrudnienie w firmie wynosiło 18 osób, zaś obrót netto ze sprzedaży plasował się na poziomie 1,7 mln euro.
W roku 2016 zatrudnienie w firmie wynosiło 9 osób, zaś obrót netto ze sprzedaży plasował się na poziomie 1,8 mln euro.

W związku z powyższym, od 1 stycznia 2017 r. firma będzie mieć status mikroprzedsiębiorcy, mimo że do końca 2016 r. miała ona status małego przedsiębiorcy. W rezultacie obowiązki w zakresie JPK będą na niej ciążyć dopiero od 1 stycznia 2018 r.

Tylko umowy o pracę czy również umowy cywilnoprawne?

Jak zostało to wyżej podkreślone, warunek zatrudniania określonej liczby pracowników, jest koniecznym do spełnienia, aby posiadać statusu mikroprzedsiębiorcy niezbędnego do odroczenia o kolejny rok obowiązku przesyłania rejestrów VAT w formie JPK.

O jaki stosunek zatrudnienia tutaj jednak chodzi? Czy są to wyłącznie umowy o pracę, czy też umowy zlecenie bądź o dzieło?

Wskazane w przytoczonych regulacjach ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pojęcie „zatrudniał” należy interpretować łącznie z zawartym w tym przepisie słowem „pracowników”.
Dodatkowo art. 109 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wskazuje, że średnioroczne zatrudnienie określa się w przeliczeniu na pełne etaty. Przy obliczaniu takiego zatrudnienia nie uwzględnia się przy tym pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich i urlopach wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.

W związku z powyższym zdaniem autora powyższe regulacje odnoszą się jedynie do osób posiadających status pracownika w rozumieniu przepisów kodeksu pracy (jedynie tutaj jest przy tym podana definicja pracownika).

Reasumując, przy ustalaniu wysokości „zatrudnienia pracowników” dla celów JPK należy uwzględniać jedynie osoby zatrudnione na umowy o pracę, ze wskazanymi wyżej wyłączeniami.

Od 2018 r. obowiązkowe elektroniczne rejestry VAT

Warto w tym miejscu wspomnieć, że od 2018 r. przepisy będą wymagały prowadzenia rejestrów VAT w formie elektronicznej. W związku z tym każdy podatnik, który rozlicza ten podatek, będzie obowiązany do przekazywania JPK resortowi finansów.