Zeznania roczne PIT 2016: Ulgi i odliczenia w pigułce

Przeczytaj także: Ulga rehabilitacyjna na samochód: podwójny charakter wydatków

Rok 2016 pod względem zmian w ulgach podatkowych, rozliczanych w zeznaniach podatkowych, był wyjątkowo spokojnym. Ustawodawca pozostawił bez zmian zasady korzystania z odliczeń jak i ich wysokość. Stawki podatku w stosunku do roku 2015 także nie uległy zmianie, no może z wyjątkiem ryczałtowych kwot podatku, określanych przy ustalaniu podatku w formie karty podatkowej, działów specjalnych produkcji rolnej czy ryczałtu dla osób duchownych.

Skala podatkowa na niezmienionym poziomie, podobnie jak ryczałt ewidencjonowany

Jaki zatem podatek płacił i płaci przeciętny Kowalski? Stawki podatku określone w skali podatkowej są dwie (od wielu lat niezmieniane): 18% oraz 32% - tę drugą płaci się dla tej części dochodów, które przekraczają (w ciągu roku) próg 85 528 zł (limit również od wielu lat ten sam). Kwota wolna od podatku pozostała także bez zmian i wynosi zaledwie 3 091 zł (pomimo, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego powinna ona wzrosnąć).

Ryczałtowcy podatek w 2016 r. liczą wg stawek 3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20% w zależności od rodzaju transakcji, której przychód dotyczy. Tak też będą go deklarować w rocznym rozliczeniu podatkowym.

Koszty uzyskania bez zmian

Na wyższe koszty (a więc mniejszy dochód do opodatkowania) nie mogą w 2016 r. liczyć także ci, którzy ustalają je w zryczałtowanej wysokości. Mowa tutaj o zatrudnionych m.in. na umowy o pracę czy też umowy cywilnoprawne. Przypomnijmy - zryczałtowane pracownicze koszty uzyskania przychodu plasują na miesięcznym poziomie 111,25 zł bądź 139,06 zł, gdy zakład pracy znajduje się w innej miejscowości, aniżeli miejsce zamieszkania pracownika. W takich wartościach w ustawie podatkowej bez zmian funkcjonują one już od wielu lat. W przypadku umów cywilnoprawnych koszty te określone są procentowo od wartości uzyskanego przychodu. I tak wynoszą one 20% tego przychodu, ale pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Twórcy i artyści z ograniczeniami

Wskazane wyżej grupy podatników są uprawnieni do kosztów w wysokości 50% (te także liczy się po tzw. ZUS-ach). Koszty takie są jednak limitowane. Otóż w ciągu roku nie mogą one wynieść więcej, aniżeli 42 764 zł.

Po przekroczeniu wskazanego limitu twórcy ryczałtowe koszty w ogóle nie przysługują (nawet w wysokości 20%). Może on jedynie uwzględnić koszty rzeczywiście poniesione, które muszą być odpowiednio udokumentowane (jako że uwzględnia się je w wysokości faktycznej a nie ryczałtowej).

Ulgi odliczane od podatku i dochodu bez zmian

Zmian nie ma także w dostępnych dla podatników ulgach podatkowych, czyli rehabilitacyjnej, internetowej czy przekazanych darowizn (na rzecz OPP, krwiodawstwa oraz kultu religijnego), bądź rozliczania strat podatkowych.

W dalszym ciągu występuje prawo odliczenia od dochodu składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, zaś od samego podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Pod pewnym warunkami odliczać można także składki zagraniczne. Odliczeniu podlegają oczywiście jedynie składki rzeczywiście zapłacone w ciągu roku bądź pobrane przez płatnika.

W PIT za 2016 r. nadal będzie można podzielić się 1 proc. swojego podatku z wybraną organizacją pożytku publicznego. Bez zmian pozostają także ulgi rozliczane w ramach praw nabytych, czyli takie, których obecnie już nie ma, niemniej podatnicy nadal je rozliczają wskutek uzyskania do nich prawa w okresie ich obowiązywania.

Ulga na dzieci

Za 2016 r. rodzice bądź opiekunowie dzieci małoletnich oraz niektórych pełnoletnich nadal będą mogli rozliczać ulgę prorodzinną. Limity odliczenia są tutaj takie same jak w dwóch ostatnich latach (czyli zmieniają się w zależności od liczby dzieci). W dalszym ciągu, jeżeli na pełne odliczenie zabraknie podatku, podatnik będzie mógł uzyskać dodatkowy zwrot do wysokości nieprzekraczającej wykazanych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Zwrot ten - wzorem roku ubiegłego, będzie wykazywany bezpośrednio w zeznaniu rocznym (wcześniej służył temu druk PIT/UZ).

Z bieżących ulg zmianie ulegnie jedynie limit odliczanych wpłat na IKZE. W roku 2014 wynosił on bowiem 4 495,20 zł, w roku 2015: 4750,80 zł, zaś w PIT za rok 2016 maksymalny limit to 4 866 zł.

Odliczenia od przychodu/dochodu
Rodzaj odliczenia	Limit odliczenia	Zeznanie
Składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS)	bez limitu	PIT-28 PIT-36 PIT-36L PIT-37
Zryczałtowane pracownicze koszty uzyskania przychodu	jeden stosunek pracy: 111,25 zł miesięcznie, 1 335 zł rocznie więcej niż jeden stosunek pracy: 2 002,05 zł rocznie jeden stosunek pracy gdy firma położona poza miejscem zamieszkania: 139,06 zł miesięcznie, 1 668,72 zł rocznie więcej niż jeden stosunek pracy gdy firma położona poza miejscem zamieszkania: 2 502,56 zł rocznie 50% od uzyskanego przychodu po ZUS-ach z tytułu korzystania z praw autorskich, nie więcej niż 42 764 zł (limit dotyczy wszelkich przychodów, do których mają zastosowanie koszty, bez względu na rodzaj zawartej umowy)	PIT-36 PIT-37
Imienne bilety okresowe pracowników	bez limitu jedynie gdy wyższe, niż zryczałtowane koszty ze stosunku pracy	PIT-36 PIT-37
Procentowe zryczałtowane koszty uzyskania przychodu z tytułu umów zlecenie i o dzieło	20% od uzyskanego przychodu po ZUS-ach 50% od uzyskanego przychodu po ZUS-ach z tytułu korzystania z praw autorskich, nie więcej niż 42 764 zł (limit dotyczy wszelkich przychodów, do których mają zastosowanie koszty, bez względu na rodzaj zawartej umowy)	PIT-36 PIT-37
Darowizna na kościół	bez limitu	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Darowizny na cele pożytku publicznego	6 % przychodu/dochodu	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Darowizne na cele kultu religijnego
Ulga na krew
Ulga rehabilitacyjna	Opłacanie przewodników: 2 280 zł Utrzymanie psa przewodnika: 2 280 zł Ulga na leki: nadwyżka ponad 100 zł/m-c Używanie samochodu osobowego: 2 280 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego	4 866 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-36L PIT-37
Limit dochodu osoby niepełnosprawnej uprawniający do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przez podatnika mającego na utrzymaniu taką osobę	9 120 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Strata z lat ubiegłych	maksymalnie 50% rocznie termin rozliczenia: 5 kolejnych lat	PIT-28 PIT-36 PIT-36L PIT-38
Ulga na internet	760 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Nienależne świadczenia	bez limitu	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Nowe technologie	50% wydatków	PIT-36
Ulgi kontynuacja
Duża ulga budowlana (sprzed 1997r.)	Niezrealizowana część ulgi wykazana w PIT za 2015 r.	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Ulga remontowa (sprzed 1997r.)	30% wydatków, nie wiecej niż 11 340 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Kasa mieszkaniowa (sprzed 1997r.)	Niezrealizowana część ulgi wykazana w PIT za 2015 r.	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Ulga budowlana na wynajem (sprzed 1997r.)	Niezrealizowana część ulgi wykazana w PIT za 2015 r.	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Ulga odsetkowa (sprzed 2007r.)	Odsetki od kwoty do 325 990 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-37

 

Odliczenia od podatku
Rodzaj odliczenia	Limit odliczenia	Zeznanie
Składki na ubezpieczenie zdrowotne (NFZ)	7,75% podstawy wymiaru składki	PIT-16A PIT-28 PIT-36 PIT-36L PIT-37
Ulga na dzieci (prorodzinna)	1 112,04 zł na każde dziecko (pierwsze i drugie) rocznie 92,67 zł miesięcznie 3,089 zł dziennie Małżonkowie wychowujący jedno dziecko nie mają prawa do ulgi, gdy ich dochód przekracza 112 000 zł. Podatnik nie pozostający w związku małżeńskim, a wychowujący jedno dziecko ma prawo do ulgi, jeżeli jego dochód nie przekrocy 56 000 zł, chyba że jest osobą samotnie wychowującą dziecko (wtedy limit dochodu wynosi 112 000 zł). Ulga na trzecie dziecko wynosi rocznie 2 000,04 zł (166,67 zł miesięcznie), zaś na czwarte i każde kolejne dziecko ulga wynosi 2 700,00 zł rocznie (tj. 225 zł miesięcznie). W przypadku wychowywania co najmniej dwójki dzieci w zakresie określania prawa do ulgi nie ma znaczenia wartość uzyskanego przez podatnika dochodu. Gdy wykazany podatek nie pozwala w pełni wykorzystać ulgi prorodzinnej, podatnicy mogą skorzystać z dodatkowego odliczenia w tym zakresie, które jednakże nie może przekroczyć sumy składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne wykazanych w zeznaniu do odliczenia.	PIT-36 PIT-37
Podatek zapłacony za granicą	Nie więcej, niż polski podatek przypadający proporcjonalnie na dochód zagraniczny	PIT-36
1 proc. na rzecz organizacji pożytku publicznego	1% podatku należnego wynikającego z zeznania rocznego	PIT-28 PIT-36 PIT-36L PIT-37 PIT-38 PIT-39
Ulgi kontynuacja
Duża ulga budowlana (sprzed 2002r.)	Niezrealizowana część ulgi wykazana w PIT za 2015 r.	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Kasa mieszkaniowa (sprzed 2002r.)	30% wydatków, nie więcej niż 11 340 zł	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Ulga remontowa (sprzed 2006r.)	Niezrealizowana część ulgi wykazana w PIT za 2015 r.	PIT-28 PIT-36 PIT-37
Ulga uczniowska (sprzed 2004r.)	Kwota wynikająca z decyzji, maksymalnie 4 896,18 zł (nauka do 24 m-cy) lub 8 160,31 zł (nauka powyżej 24 m-cy)	PIT-28 PIT-36 PIT-37