Wypadek drogowy: przychody i koszty w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Odszkodowanie z OC sprawcy zawsze z ryczałtem ewidencjonowanym

Stosowny zakaz odliczania wspomnianych wydatków wynika wprost z art. 16 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym podatnik, którego auto uczestniczyło w wypadku drogowym, a nie było ono objęte ubezpieczeniem dobrowolnym, kosztów remontu mającego na celu doprowadzenie samochodu do stanu sprzed wypadku w podatku dochodowym nie rozliczy. Nie ma tutaj znaczenia to, czy wypadkowi uległ samochód osobowy czy też auto ciężarowe.
Regulacje odpowiadające powyższym znalazły się także w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 23 ust. 1 pkt 48)

A jak postąpić z odszkodowaniem otrzymanym z polisy sprawcy takiego wypadku na pokrycie kosztów remontu samochodu firmowego, który nie był objęty ubezpieczeniem dobrowolnym? Otóż otrzymanie takiego odszkodowania należy rozpatrywać przez pryzmat art. 12 ust. 4a pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odpowiednio art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Problem ten Ministerstwo Finansów wyjaśniło na swojej stronie interjetowej (www.finanse.mf.gov.pl), w zakładce: „ABC Podatków/Krajowa Informacja Podatkowa/Najczęściej zadawane pytania/CIT/”. W udzielonej przez resort odpowiedzi czytamy:

Jeśli samochód podatnika nie był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC, to podatnik nie mógł wydatków na remont powypadkowy samochodu zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 50 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397, ze zm.). Otrzymane odszkodowanie (do wysokości poniesionych kosztów remontu) należy natomiast w tej sytuacji potraktować jako zwrócone inne wydatki nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów, które stosownie do przepisu art. 12 ust. 4 pkt 6a wymienionej ustawy podatkowej, nie zalicza się do przychodów.

Pogląd ten podzielają także organy podatkowe w wydawanych interpretacjach (por. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 31.12.2013 r., nr IPPB3/423-856/13-2/GJ - dla podatku CIT, czy Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 12.12.2013 r., nr ILPB1/415-1045/13-4/AG - dla podatku PIT).

W związku z powyższym podatnik, który wydatków na remont powypadkowy samochodu, dla którego nie zostało wykupione ubezpieczenie dobrowolne, nie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, nie rozpozna także przychodu z tytułu wypłacenia mu odszkodowania z polisy sprawcy wypadku na remont tego samochodu. Do przychodów należy jednakże zaliczyć tę część otrzymanego odszkodowania, która byłaby ewentualną nadwyżką odszkodowania nad poniesionymi kosztami naprawy pojazdy.

Ryczałt na cenzurowanym

Niestety podatek od takiego odszkodowania zapłacą podatnicy korzystający z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym i to nawet wówczas, gdy samochód nie miał wykupionego ubezpieczenia AC.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 29.04.2015 r. nr IBPBI/1/4511-99/15/WRz uznał, że odszkodowanie za szkody wyrządzone w składnikach majątku związanych z prowadzeniem firmy stanowi przychód z działalności gospodarczej. W przypadku działalności opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym, odszkodowanie to objęte jest 8,5% stawką podatku. Powyższe ma zastosowanie także w przypadku odszkodowań tyczących się samochodów objętych jedynie ubezpieczeniem obowiązkowym.

Wnioskodawca wskazał, że wypłacone odszkodowanie z polisy sprawcy jedynie w części pokryło koszty niezbędnego remontu samochodu. Resztę środków musiał on wyłożyć z własnej kieszeni. Mimo to organ wydający interpretację nakazał zapłacić podatek od pełnej kwoty otrzymanego odszkodowania.