Utrata prawa do zwolnienia w VAT w trakcie roku

Przeczytaj także: Kiedy powrót do zwolnienia podmiotowego z VAT?

Ustawodawca pozwala niektórym przedsiębiorcom nie naliczać i nie płacić w danym roku VAT-u, o ile wartość ich sprzedaży nie przekracza w roku poprzednim limitu 150 000 zł, bez kwoty podatku (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT).

Zwolnienie od podatku od towarów i usług jest też dostępne dla osób, które zaczynają prowadzić działalność gospodarczą w trakcie roku, jednakże tutaj limit zwolnienia jest przeliczany proporcjonalnie do okresu prowadzenia biznesu na przestrzeni roku – co oznacza, że jest siłą rzeczy mniejszy niż 150 000 zł.

Powrót co najmniej po roku przerwy

Po utracie prawa do zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług przedsiębiorca może do niego powrócić i ponownie z niego korzystać. Musi natomiast odczekać minimum rok, licząc od końca roku, w którym utracił ten przywilej (art. 113 ust. 11 ww. ustawy). Zatem utrata prawa do zwolnienia np. w lutym 2016 r. pozwala na powrót do zwolnienia dopiero w styczniu 2018 r. (o ile spełnione są oczywiście podstawowe warunki).

Zwolniony zyskuje w handlu ze zwolnionymi

Podatnik korzystający ze zwolnienia w VAT nie rozróżnia u siebie sprzedaży netto i brutto. Musi natomiast prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym (art. 109 ust. 1). Zwolnienie oznacza zatem mniej papierkowej roboty, ale eliminuje odliczanie VAT-u naliczonego z faktur zakupowych. Korzystne okazuje się zatem dla przedsiębiorców, których odbiorcami są inni zwolnieni z VAT podatnicy. W praktyce o wyborze bądź nie prawa do zwolnienia zadecydować może indywidualna sytuacja każdego z przedsiębiorców (branża, rodzaj sprzedawanych produktów czy świadczonych usług itp.).

Formalności po przekroczeniu limitu, czyli rejestracja

Co w przypadku wystawienia faktury sprzedaży, która swoją wartością „przebija” naliczany od początku roku limit 150 000 zł? Zwolnienie traci moc z chwilą wykonania dokładnie tej czynności sprzedaży, a opodatkowaniu VAT-em podlega cała kwota uzyskana z tej sprzedaży, a nie tylko nadwyżka ponad limit.

Do obowiązków przedsiębiorcy, który utracił prawo do zwolnienia w VAT należą przede wszystkim dokonanie rejestracji dla VAT-u poprzez złożenie formularzu VAT-R we właściwym urzędzie skarbowym. Poza tym, od dnia przekroczenia granicy 150 000 zł, trzeba prowadzić już bardziej szczegółową ewidencję sprzedaży oraz dokonywanych firmowych zakupów. Podstawowym obowiązkiem pełnoprawnego VAT-owca jest też oczywiście składanie do fiskusa deklaracji VAT-owskich.

Katarzyna Miazek,