Przekształcenie spółki z o.o. w komandytową bez podatku PCC?

Przeczytaj także: Przekształcenie spółki cywilnej w inną osobową z podatkiem PCC?

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje, że opodatkowaniu PCC podlega m.in. zmiana umowy spółki jeżeli powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Natomiast nie podlegają opodatkowaniu PCC umowy spółki i ich zmiany związane m.in. z przekształceniem spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową.

Regulacje Dyrektywy unijnej wskazują, że spółka komandytowa powinna być uznana za spółkę kapitałową. Stanowisko takie potwierdzają również wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Jednak w omawianej dziś sprawie organ podatkowy miał wątpliwości.

Spółka wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z pobraniem podatku przez notariusza z tytułu przekształcenia spółki z o.o. w spółkę komandytową. Naczelnik US odmówił skarżącej stwierdzenia nadpłaty, gdyż uznał, że podatek został pobrany prawidłowo i jest podatkiem należnym. Z przepisów prawa krajowego wynika bowiem, że spółka komandytowa jest spółką osobową, a nie kapitałową. Spółka wniosła odwołanie, jednakże utrzymano w mocy decyzję organu I instancji.

Zdaniem organu Polska wyłączyła spółkę kapitałową spod działania przepisów Dyrektywy 69/335/EWG (obecnie Dyrektywy 2008/7/WE), a ponadto ustawodawca wyraźnie wskazał, że do opodatkowania spółek osobowych i ich zmian właściwe są wyłącznie przepisy krajowe. Nadto Polska spółka komandytowa nie spełnia żadnego z wymogów wymienionych w art. 3 ust. 1 Dyrektywy 2008/7/WE, pozwalających zaliczyć ją do spółek kapitałowych.

Spółka wniosła skargę do WSA.

Zdaniem Sądu spółkę komandytową należy traktować jako spółkę kapitałową dla celów opodatkowania PCC. „Podatek od czynności cywilnoprawnych jest podatkiem kapitałowym w rozumieniu Dyrektywy 69/335/EWG (a także Dyrektywy 2008/7/WE). Jakkolwiek w art. 1 Dyrektywy 69/335/EWG odniesiono jej stosowanie do spółek kapitałowych, którymi w myśl art. 3 ust. 1 lit. a Dyrektywy 69/335/EWG niewątpliwie są ustanowione zgodnie z prawem polskim spółki: akcyjna i z ograniczoną odpowiedzialnością, jednakże zakres podmiotowy Dyrektywy został rozszerzony w art. 3 ust. 1 lit. b i lit. c, a także w ust. 2, w ten sposób, że przez spółkę kapitałową należy także rozumieć każdą spółkę, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie lub osobę prawną, których udziały w kapitale lub majątku mogą być przedmiotem transakcji na giełdzie, a ponadto każdą spółkę, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie lub osobę prawną, prowadzącą działalność skierowaną na zysk, których członkowie mają prawo zbycia swoich udziałów stronom trzecim bez uprzedniego upoważnienia i odpowiadają za długi spółki, przedsiębiorstwa lub osoby prawnej tylko do wysokości swoich udziałów.”
W myśl zatem Kodeksu spółek handlowych, celem spółki komandytowej może być wyłącznie prowadzenie przedsiębiorstwa, toteż niewątpliwie prowadzi ona działalność ukierunkowaną na zysk.

Choć na mocy art. 3 ust. 2 Dyrektywy 69/335/EWG państwa członkowskie mają prawo dla celów naliczania podatku kapitałowego nie uważać za spółki kapitałowe podmiotów prawa wymienionych w tym przepisie, to analiza przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych(„u.p.c.c.”) prowadzi do wniosku, że obejmując zakresem przedmiotowym u.p.c.c. wszystkie rodzaje spółek, bez rozróżnienia na osobowe i kapitałowe, Polska w istocie zdecydowała się nie skorzystać z tego uprawnienia. Pozwala to na wyprowadzenie konkluzji (…) że wytyczony przez przepisy Dyrektywy 69/335/EWG zakres pojęcia „spółka kapitałowa” jest szerszy, niż wynikający z art. 4 § 1 pkt 2 k.s.h. i obejmuje również spółkę komandytową.