Kredyt hipoteczny niweluje podatek od darowizny

Przeczytaj także: Wycena nieruchomości obciążonej kredytem hipotecznym

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca wraz z partnerką wybudował dom. Każdy z nich miał udział we własności w wysokości 50%. Budowa ta została sfinansowana kredytem hipotecznym. Obciążenie nieruchomości z tytułu hipoteki wynosi 377 000 zł, z kolei rynkowa wartość domu to ok. 350 000 zł.

2 stycznia 2014 r. partnerka wnioskodawcy zmarła, zaś udział w nieruchomości po niej odziedziczyli jej brat oraz matka. W domu tym mieszka wnioskodawca, on też spłaca zaciągnięty kredyt hipoteczny i ponosi inne koszty związane z jego utrzymaniem. W związku z tym pozostali współwłaściciele postanowi przekazać swoje udziały w nieruchomości wnioskodawcy w postaci darowizny bądź nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zainteresowany zadał pytanie, jak w takim przypadku powinien obliczyć podatek od otrzymanej darowizny bądź nieodpłatnego zniesienia współwłasności? Mieści się on w III grupie podatkowej w podatku od spadków i darowizn. W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Andrey Popov - Fotolia.com

Kredyt hipoteczny niweluje podatek od darowizny

Jeżeli zabezpieczenie hipoteczne przekracza wartość nieruchomości, podatku nie będzie.

Przydatne narzędzia:
Kalkulator podatku od darowizny

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 tejże ustawy w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności. Natomiast przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń (art. 6 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy).

Podstawę opodatkowania, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru. Natomiast podstawę opodatkowania – w myśl art. 7 ust. 6 cyt. ustawy – przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Pojęcie „długów” w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Równowartość tych roszczeń podlega potrąceniu od jej wartości. „Ciężarem” natomiast jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową, np. ustanowienie służebności. Odliczenie długów i ciężarów jest wyrazem istoty (elementem konstrukcyjnym) podatku od spadków i darowizn, polegającej na opodatkowaniu przyrostu czystej wartości majątku podatnika.