Rozliczenie (importu usług) VAT od umów prowizyjnych

Przeczytaj także: Będzie trudniej o zwrot nadpłaty podatku z Holandii

W sytuacji, gdy pośrednictwo ma miejsce na terytorium Polski, a podmiot ten jest polskim podatnikiem podatku od towarów i usług, to rozliczenie odbywa się poprzez wystawienie faktury przez pośrednika za wykonaną przez niego usługę. W takim wypadku za podstawę opodatkowania przyjąć należy kwotę należnej mu prowizji, a na fakturze powinien pośrednik ująć również podatek od towarów i usług (zwany dalej także podatkiem VAT).

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku, gdy pośrednik jest podmiotem z innego państwa Unii Europejskiej (będącym podatnikiem VAT na terytorium innego państwa członkowskiego).

Import usług występuje w sytuacji gdy usługodawcą usług mających miejsce świadczenia (opodatkowania) w Polsce jest podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej (ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej) na terytorium Polski, a usługobiorcą jest polski podatnik VAT. Z tytułu importu usług obowiązanym do zapłaty podatku VAT jest usługobiorca. W konsekwencji to na producencie będzie ciążył obowiązek rozliczenia podatku należnego.

Dla producenta istotna jest w tym wypadku kwestia momentu rozliczenia podatku należnego z tytułu nabytej usługi. W odniesieniu do importu usług obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. co do zasady z chwilą wykonania usługi. Za moment wykonania usługi można uznać moment, w którym sfinalizowana zostanie transakcja sprzedaży towarów na rzecz wyszukanego przez pośrednika nabywcy. To wtedy bowiem pośrednik zrealizuje wszystkie czynności wchodzące w zakres świadczonej usługi. Jeżeli producent nawiązuje stałą współpracę z pośrednikiem to korzystne może okazać się ustalenie następujących po sobie terminów rozliczeń. W takim wypadku obowiązek podatkowy będzie co do zasady powstawał z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia.

Producent obowiązany będzie do rozliczenia podatku należnego niezależnie od tego czy otrzymał fakturę (lub inny dokument) od pośrednika. Powinien on wykazać podatek należny w deklaracji VAT-7 w okresie rozliczeniowym, w którym doszło do wykonania usługi (a więc kiedy powstał obowiązek podatkowy). W przypadku gdy świadczącym usługę będzie podatnik VAT z innego państwa członkowskiego to wykazać powyższe należy jako import usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług (przepis ten wskazuje miejsce świadczenia usług w przypadku transakcji mających miejsce pomiędzy przedsiębiorcami).

Wykazany z tytułu importu usług podatek należny będzie stanowił jednocześnie dla producenta kwotę podatku naliczonego. Także i w tym wypadku nieistotne jest czy producent otrzyma od pośrednika fakturę.

Warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest jednak aby podatnik uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu importu usług w deklaracji podatkowej. Jeżeli producent wykaże w prawidłowym okresie podatek należny, to będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w tym okresie.

Może dojść do sytuacji, iż należna pośrednikowi prowizja będzie wyrażona w walucie obcej np. w euro. Konieczne będzie wtedy jej przeliczenie bowiem w deklaracji należy wykazać tę kwotę w złotych. Przeliczenie dokonane winno być według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (stosownie do art. 31a ust. 1 zd. 1 ustawy o podatku od towarów i usług).