Opłaty pożyczkowe w podatku dochodowym
2016-04-18 12:54
Przeczytaj także: Udzielenie kredytu konsumenckiego - kiedy podatek od prowizji
Jednocześnie, literalna wykładnia ww. przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych Wnioskodawca powinien zaliczyć przychody, w stosunku do których przysługuje mu prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe (tj. Wnioskodawca może rozporządzać otrzymanymi aktywami jak właściciel). Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”) oraz w wydawanych interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, w tym m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 czerwca 2013 r., sygn. ITPB3/423-176a/13/PS oraz w orzeczeniu NSA z 17 lipca 2014 r., sygn. akt II FSK 1995/12, w którym wskazano, że do przychodów podatkowych podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje, co do zasady, definitywny charakter tego przysporzenia w tym rozumieniu, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, a więc takie, którymi może on rozporządzać jak właściciel.
Mając na uwadze powyższe, aby można było mówić o powstaniu przychodu podatkowego, niezbędne jest w pierwszej kolejności zaistnienie zdarzenia, które kreować będzie po stronie podatnika uprawnienie do dochodzenia określonej należności. Odnosząc to do analizowanego zdarzenia przyszłego zauważyć należy, że w związku z przyjętymi postanowieniami umowy, opłaty pożyczkowe staną się należne Pożyczkodawcy dopiero po upływie określonego terminu od zawarcia umowy pożyczki. Pożyczkobiorca jest uprawniony do odstąpienia od umowy pożyczki w ciągu 14 dni od jej zawarcia (zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim). Przedstawione zmiany umowy pożyczki zgodne są zatem z regulacjami ustawowymi dotyczącymi prawa do odstąpienia od umowy. Wnioskodawca w ten sposób znacząco ogranicza ryzyko ewentualnej korekty rozliczeń (w przypadku skorzystania przez pożyczkobiorcę z prawa do odstąpienia od umowy).
Ponadto, jak wynika z art. 54 ust. 1 powołanej ustawy, konsument nie ponosi kosztów związanych z odstąpieniem od umowy o kredyt konsumencki, z wyjątkiem odsetek za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia spłaty kredytu. Z kolei w ust. 4 wskazane jest, że w przypadku odstąpienia od umowy, o którym mowa w art. 53, kredytodawcy nie przysługują żadne inne opłaty, z wyjątkiem bezzwrotnych kosztów poniesionych przez niego na rzecz organów administracji publicznej oraz opłat notarialnych. Oznacza to, że definitywne przysporzenie majątkowe związane z opłatami pożyczkowymi nie może nastąpić wcześniej niż po upływie 14 dni od daty zawarcia umowy pożyczki.
Powyższe znajduje potwierdzenie w doktrynie, Kredytodawca nie może natomiast żądać, aby kredytobiorca pokrył koszty powstałe bezpośrednio wskutek odstąpienia od umowy (np. koszty dodatkowych czynności administracyjnych), nie jest również uprawniony do zatrzymania żadnych opłat czy innych kosztów pobranych na jego rzecz lub na rzecz podmiotu trzeciego, działającego w jego imieniu, w okresie do skutecznego wykonania przez kredytobiorcę prawa do odstąpienia od umowy. Zasada ta dotyczy zarówno opłat pokrywających koszty związane z zawarciem umowy o kredyt (np. opłaty przygotowawczej), jak i z jej wykonaniem do chwili skutecznego odstąpienia od umowy (np. prowizji za uruchomienie kredytu). (M. Chruściak, A. Kopeć, M. Kłoda, Ustawa o kredycie konsumenckim. Rekomendacje interpretacyjne podstawowych regulacji. Komentarz, Warszawa, 2012).
W niniejszym przypadku opłaty pożyczkowe staną się należne po upływie 14 dni od daty zawarcia umowy pożyczki (przed tym terminem, zgodnie z postanowieniami umowy pożyczki, wskazane opłaty nie będą należne Pożyczkodawcy). Ponadto, w związku z regulacjami ustawy o kredycie konsumenckim w przypadku odstąpienia od umowy (w terminie 14 dni od zawarcia umowy pożyczki) wszelkie opłaty związane z udzieleniem pożyczki (z wyjątkiem odsetek) są obowiązkowo zwracane pożyczkobiorcy. Tym samym, do chwili upływu 14 dni od daty zawarcia umowy pożyczki nie jest możliwe wystąpienie przychodu o charakterze definitywnym (z tytułu opłat pożyczkowych).
Biorąc pod uwagę wskazane argumenty, w ocenie Wnioskodawcy, w opisanym przypadku kwota opłat pożyczkowych będzie stanowić przychód w momencie, gdy ta stanie się należna, zgodnie z ustaleniami zawartymi w umowie pożyczki, choćby kasowo nie zostały jeszcze rozliczone/otrzymane. (...)”
Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów
1 2
oprac. : Ministerstwo Finansów
Przeczytaj także
Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ
Komentarze (0)