Darowizna nieruchomości - środków trwałych - w podatku dochodowym

Przeczytaj także: "Darmowy" środek trwały z podatkiem dochodowym

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni prowadzi działalność hotelową od 2000 r. W jej ramach wybudowała nieruchomości, na które składa się hotel, sala konferencyjna, sala bankietowa i pawilony restauracyjno-konferencyjne. Budynek główny został oddany do użytku w sierpniu 2000 r., reszta w styczniu 2010 r.

Po oddaniu budynków do użytkowania zostały one wynajęte spółce cywilnej, założonej przez wnioskodawczynię i jej męża. Spółka prowadzi w nich działalność hotelową. Obecnie zainteresowana zamierza przekazać majątek swojej firmy w postaci wskazanych nieruchomości na podstawie umowy darowizny swoim córkom (będącym podatnikami VAT), aby mogły one kontynuować ich wynajem w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych. Jednocześnie wnioskodawczyni po powyższej czynności dokona likwidacji własnej firmy. Zlikwidowana zostanie także spółka cywilna.

Darowizna nieruchomości nastąpi w formie aktu notarialnego. Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy opisana darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 86 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że co do zasady, darowizna dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć jednakże należy, że na mocy art. 3 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przepisy tej ustawy nie mają zastosowania do darowizn składników majątku w nim wymienionych, tj. praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności wynikających z nabycia tych praw. Powyższe oznacza, że jeśli przedmiotem darowizny są składniki majątku wskazane w powyższym przepisie, które na mocy ustawy nie podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn to nie stosuje się do nich wyłączenia, określonego w art. 2 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika jednakże, że w skład darowanego majątku będą wchodziły prawa i wierzytelności wymienione w art. 3 pkt 2 ustawy o podatku od spadku i darowizn, co oznacza, że ww. wyłączenie nie znajdzie w niniejszej sprawie zastosowania. Zauważyć przy tym należy, że przedmiotem interpretacji indywidualnej jest określenie skutków podatkowych darowizny nieruchomości opisanych we wniosku dla darczyńcy, a nie obdarowanego.

W konsekwencji stwierdzić należy, że darowizna wskazanych we wniosku nieruchomości, dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

W przypadku darowizny mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje jednakże żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym, przekazanie nieruchomości córkom w drodze darowizny nie będzie u darczyńcy generowało przychodu podatkowego.

Jednocześnie zauważyć należy, że w myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Mając na względzie, że darowizna wskazanych we wniosku nieruchomości na rzecz córek jest czynnością prawną nieodpłatną, stwierdzić należy, że w związku z jej dokonaniem nie powstanie po stronie Wnioskodawczyni również przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w cyt. powyżej art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów