Podatek PCC od sprzedaży gruntów rolnych?

Przeczytaj także: Zakup gospodarstwa rolnego przez rolnika w podatku PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca wraz z żoną posiada gospodarstwo rolne o powierzchni 32 ha, położone w W. W celu powiększenia tego gospodarstwa zakupił on z żoną w tej samej wsi działkę o powierzchni 0,2441 ha zabudową budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi. Na zakupiony grunt składają się:

• grunty mieszkaniowe, sklasyfikowane jako B, o powierzchni 0,0805 ha
• łąki trwałe oznaczone jako ŁIV o powierzchni 0,0252 ha
• grunty orne oznaczone jako RIB o powierzchni 0,1384 ha.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy z uwagi na to, że nabyte grunty wchodzą do posiadanego gospodarstwa rolnego o powierzchni 32 ha, korzystają ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Na wstępie zaznacza się, iż w przedmiotowej sprawie – jako, że czynność cywilnoprawna została dokonana przed 1 stycznia 2016 r. – będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 626, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Dusan Kostic - Fotolia.com

Podatek PCC od sprzedaży gruntów rolnych?

Zakup działki gruntu w części jako tereny mieszkaniowe jest opodatkowany 2% stawką podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast zakup gruntów rolnych, które weszły do gospodarstwa rolnego ich nabywcy, korzysta ze zwolnienia od tego podatku.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawkę podatku, która wynosi od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

W związku z przywołanymi przepisami, należy stwierdzić, że zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Należy zauważyć, że w przypadku umowy sprzedaży gdy stroną kupującą jest kilka podmiotów, tj. w sytuacji gdy występuje nabycie rzeczy na współwłasność (niezależnie od rodzaju tej współwłasności), obowiązek podatkowy ciąży na wszystkich kupujących. Podatnikami podlegającymi obowiązkowi podatkowemu na podstawie przepisów cyt. ustawy są wszyscy kupujący. Oznacza to, że jeśli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach, to podmioty te są zobowiązane solidarnie do zapłaty podatku (art. 5 ww. ustawy).

Zatem w przypadku nabycia nieruchomości w drodze umowy sprzedaży przez dwóch kupujących (np. małżonków) – obowiązek zapłaty podatku ciąży na tych dwóch podmiotach kupujących rzecz na współwłasność.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 9 pkt 2 lit. a) wymienionej ustawy zwalnia się od podatku przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze umów sprzedaży, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter warunkowy, co oznacza, że umowa sprzedaży będzie zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne albo utworzy gospodarstwo rolne lub wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują pojęcia „gospodarstwa rolnego”, odsyłając w tej kwestii do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ustawy o podatku rolnym opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Art. 2 ust. 1 ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Szczegółowe określenie, jakie rodzaje gruntów wchodzą w skład gospodarstwa rolnego zawarte zostało w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie ewidencji gruntów i budynków z dnia 29 marca 2001 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 542, z późn. zm.) oraz w załączniku nr 6 do tego rozporządzenia.