Sprzedaż samochodu otrzymanego w spadku z podatkiem dochodowym

Przeczytaj także: Kiedy sprzedaż samochodu osobowego w spadku bez podatku?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Mąż wnioskodawczyni zmarł 18 marca 2015 r., po którym spadek, na podstawie aktu notarialnego z dnia 12 maja 2015 r., nabyła ona w całości jako jedyna spadkobierczyni. W skład masy spadkowej wchodziły wspólne: mieszkanie, garaż i samochód. Ten ostatni został wyceniony na 6 tys. zł. Związek małżeński trwał od 1965 r. zaś pomiędzy małżonkami istniała ustawowa wspólność majątkowa małżeńska.

Powyższy samochód małżonkowie nabyli do majątku wspólnego w 2002 r. Wnioskodawczyni sprzedała samochód 20 lipca 2015 r. za kwotę 5 900 zł. Zadała ona pytanie, czy od tej czynności będzie musiała zapłacić podatek dochodowy? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Georgo - Fotolia.com

Sprzedaż samochodu

Od sprzedaży samochodu otrzymanego w spadku trzeba zapłacić podatek, o ile pomiędzy nabyciem a sprzedażą nie minęło pół roku. Zasada ta ma zastosowanie także w przypadku małżonków, gdy pojazd ten wchodził do wspólności majątkowej małżeńskiej.

Z przepisu art. 9 ust. 1a ww. ustawy wynika, że jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Przydatne formularze:
Formularze rozliczeń podatkowych

Przy czym dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodu jest- z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:
a. nieruchomości lub części oraz udziału w nieruchomości;
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów
d. innych rzeczy
- odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że źródłem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych na podstawie ww. przepisu jest tylko taka sprzedaż, która łącznie spełnia następujące przesłanki:
• nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej,
• została dokonana przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Zgodnie z art. 922 ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. z 2015 r., poz. 121, z późn. zm.), spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jego następców prawnych.

W myśl art. 924 ustawy Kodeks cywilny, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwila otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli daty śmierci spadkodawcy.

Ponadto należy wskazać, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082, z późn. zm.). Na podstawie art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w trakcie jej trwania przez obydwoje małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ponadto, ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bez udziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że małżonkowie w czasie jej trwania nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zgodnie natomiast z art. 43 § 1 tej ustawy, obydwoje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów wspólność majątkowa ustaje z chwilą śmierci małżonka, zaś do majątku, który był nią objęty, stosuje się przepisy o współwłasnościach ułamkowych. Należy nadmienić, że w myśl art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba, że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z przedstawionego stanu faktycznego, wynika, że w 2002 roku Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyli samochód, do majątku wspólnego. W dniu 18 marca 2015 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Na podstawie aktu notarialnego z dnia 12 maja 2015 r. Wnioskodawczyni nabyła spadek po mężu w całości, w tym przedmiotowy samochód. W dniu 20 lipca 2015 r. samochód ten został sprzedany przez Wnioskodawczynię za kwotę 5.900 zł.

W przedmiotowej sprawie należy uznać więc, że Wnioskodawczyni swoje udziały w samochodzie nabyła stopniowo, bowiem w 2002 r. nabyła samochód wraz z mężem w trakcie trwania związku małżeńskiego do majątku wspólnego, a w 2015 r. w drodze spadku po zmarłym mężu nabyła 1/2 udziału należącego do męża.