WNT w VAT a zakup towaru z podatkiem od wartości dodanej

Przeczytaj także: Samochód z UE czyli VAT-23 i ograniczone prawo do odliczenia

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju jest jedną z czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się tutaj nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Powyższe stosuje się jednakże pod warunkiem, że:

1. nabywcą towarów jest:
   • podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
   • osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w punkcie wyżej
2. dokonujący dostawy jest podatnikiem o którym mowa w art. 15, lub podatnikiem podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

W związku z powyższym potraktowanie danej czynności jako wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów wymaga spełnienia dwóch podstawowych warunków:

• po pierwsze, podmiot z jednego państwa członkowskiego musi nabyć prawo do rozporządzania towarami jak właściciel; zatem na rzecz tego podmiotu musi być dokonana dostawa,
• po drugie, w wyniku dokonanej dostawy towary są przemieszczane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki, przy czym pozostaje bez znaczenia, kto faktycznie przewozi towar i na czyje zlecenie jest to czynione, gdyż towary w wyniku dokonanej dostawy mogą być wysyłane lub transportowane przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Warto też pamiętać, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu (o czym mówi art. 25 ust. 1 ustawy).

W przypadku WNT opodatkowaniu podlega czynność nabycia towarów. Podatek VAT z tego tytułu rozlicza nabywca towarów w państwie, do którego następuje dostawa towaru (i wg stawek podatku w tym państwie obowiązujących).

Przy ustalaniu podstawy opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów należy stosować regulacje art. 29a ust. 1, 6, 7, 10 i 11 ustawy (art. 30a ustawy o VAT).

Powyższe oznacza, że podstawą opodatkowania jest co do zasady pełna cena, którą należy zapłacić sprzedawcy, powiększona o podatki, cła, opłaty czy inne należności o podobnym charakterze (za wyjątkiem krajowego VAT-u), jak też inne koszty dodatkowe związane z takim zakupem.

Rodzi się przy tym pytanie, czy obowiązek rozliczenia VAT z tytułu WNT występuje również wówczas, gdy sprzedawca do danej transakcji, a więc podatnik unijny innego państwa, doliczył do ceny podatek od wartości dodanej, czyli gdy opodatkował ją u siebie, przy założeniu że nabywca jest czynnym podatnikiem VAT zgłoszonym do rozliczania transakcji unijnych?

Wydaje się, że powyższe nie zwalnia podatnika krajowego z obowiązku rozliczenia WNT w Polsce. W takim przypadku jako podstawę opodatkowania należy przy tym przyjąć cenę powiększoną o zapłacony kontrahentowi podatek od wartości dodanej.

Podejście takie potwierdził m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 16 grudnia 2015 r., nr IBPP4/4512-236/15/LG, który wyjaśnił, że jeżeli na podstawie przepisów ustawy o VAT wystąpiło wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, to podstawa opodatkowania obejmuje całkowitą kwotę wykazaną na fakturze (a więc należną zapłatę), niezależnie od tego, czy kontrahent unijny wystawił na rzecz polskiego przedsiębiorcy fakturę w cenie netto, czy brutto. Nabywca taki musi wykazać kwotę takiej transakcji w informacji podsumowującej VAT-UE i rozliczyć WNT w deklaracji VAT.

Jak czytamy w interpretacji: „(...) Wnioskodawca niezasadnie uzależnia rozpoznanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru od wystawienia faktury przez zagranicznego kontrahenta - dostawcy towarów. Wnioskodawca jest podmiotem zarejestrowanym do transakcji wewnątrzwspólnotowych z ważnym nr VAT-UE co powoduje, że jest zobligowany do każdorazowego rozliczenia transakcji zakupu towarów od zagranicznych kontrahentów (podatników) z Anglii w przypadku gdy dana transakcja spełnia ustawowe przesłanki do uznania jej za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. To okoliczności danego stanu faktycznego wskazują na taki obowiązek. Zatem nie ma znaczenia czy kontrahent wystawił na rzecz Wnioskodawcy fakturę w wartości netto czy brutto, bowiem prawidłowość wystawienia faktury i opodatkowania transakcji sprzedaży przez angielskiego dostawcę dotyczy sfery opodatkowania tego kontrahenta.(...)”