Składki ZUS ściągnięte przez komornika w rocznym PIT 2015

Przeczytaj także: Odliczenie od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w PIT 2015

Art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że dochód przed opodatkowaniem ulega obniżeniu m.in. o kwotę składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych:

1. zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,
2. potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika, z tym że w przypadku podatnika osiągającego przychody określone w art. 12 ust. 6, tylko w części obliczonej, w sposób określony w art. 33 ust. 4, od przychodu podlegającego opodatkowaniu

- odliczenie to nie dotyczy jednak składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Art. 27b wskazanej ustawy mówi z kolei, że obliczony podatek w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027, z późn. zm.):

1. opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
2. pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Również tutaj odliczeniu nie podlegają te składki, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dodatkowo przy odliczaniu składki zdrowotnej ustawodawca zastrzegł, że wysokość tej składki, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru składki.

Wskazany wyżej podział na składki zapłacone i pobrane wynika natomiast stąd, że część podatników obowiązanych jest do samodzielnego przekazywania składek do ZUS (np. przedsiębiorcy), innych natomiast z tego obowiązku wyręcza płatnik (np. pracownicy), pobierając te składki z ich wynagrodzenia i przekazując do ZUS.

Wracając do pytania postawionego we wstępie w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, iż w danym roku odliczeniu podlegają tylko te składki, które zostały w nim zapłacone (potrącone z wynagrodzenia podatnika) bez względu na to, którego roku dotyczą. W związku z tym prawo odliczenia dotyczy także tych składek, których termin płatności przypadał w latach ubiegłych, zaś z różnych względów zostały one uregulowane w roku bieżącym.

Nie ma tutaj natomiast większego znaczenia to, czy składki te zostały uregulowane dobrowolnie przez podatnika, czy też nastąpiło ich przymusowe ściągnięcie np. w toku egzekucji.

Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 23.04.2014 r. nr ILPB1/415-85/14-2/AMN:

„(...) Nie jest istotne kto dokona czysto technicznej czynności jaką jest jej wpłata. Wpływ zatem na rachunek ZUS środków pieniężnych z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne za pośrednictwem organu egzekucyjnego wypełnia dyspozycję tego przepisu. Jakkolwiek wpłaty bezpośredniej dokonuje organ egzekucyjny, to jednak podmiotem ponoszącym finansowy ciężar jest podatnik. (...)”

Warto pamiętać, że odliczeniu nie podlegają zarówno koszty egzekucyjne związane ze ściągnięciem takich składek, jak i zapłacone z tego tytułu odsetki za zwłokę. W rachunku podatkowym uwzględnić można jedynie wartość samych składek zapłaconych (w tym za pośrednictwem organu egzekucyjnego) do ZUS.