Wdowa sprzeda mieszkanie bez podatku

Przeczytaj także: Sprzedaż mieszkania po śmierci męża w podatku dochodowym

Przypomnijmy, podatkiem od sprzedaży prywatnej nieruchomości (w postaci chociażby domu czy mieszkania) nie trzeba się przejmować, jeżeli to stanowiło własność zbywcy przez co najmniej 5 lat, licząc od końca tego roku, w którym nastąpiło jej nabycie. Chodzi przy tym zarówno o nabycie odpłatne (czyli np. zakup) jak i nieodpłatne (np. spadek czy darowizna). Warto też podkreślić, że w przypadku budowy budynku na własnym gruncie - 5- letni okres liczy się od daty nabycia gruntu, a nie zakończenia budowy.

Jak określić datę nabycia? W przypadku jego kupna będzie to data umowy przenoszącej własność, tak samo jest w przypadku darowizny (te oczywiście powinny przybrać formę aktu notarialnego). Jeżeli natomiast nieruchomość nabyto w spadku - datą nabycia jest data śmierci spadkodawcy.

Koszty te stanowią istotną pozycję w przypadku sprzedaży nieruchomości kupionej bądź wybudowanej (pod warunkiem, że gromadzone były rachunki za budowę - jedynie te są tutaj bowiem brane pod uwagę; fiskus nie godzi się na szacowanie wartości nieruchomości). Mogą nawet przewyższyć wartość przychodu, co będzie skutkować brakiem dochodu, a co za tym idzie, także i podatku.

Niestety w przypadku nabycia nieruchomości w spadku bądź darowiźnie, koszty z reguły są znikome, co wiąże się z wystąpieniem wysokiego dochodu i często także podatku (jeżeli pieniądze ze sprzedaży nie zostaną przeznaczone na własne cele mieszkaniowe podatnika tudzież sprzedaż nie będzie korzystała z innego zwolnienia określonego w ustawie podatkowej).

Czy jednak każdy musi czekać 5 lat, aby nie martwić się podatkiem od sprzedaży nieruchomości? Zdaniem WSA w Łodzi nie. Sąd w wyroku z dnia 29 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 569/15 rozpatrywał sprawę wdowy, która wraz z mężem kupiła w lipcu 1995 r. grunt, a który następnie zabudowali oni budynkiem mieszkalnym i gospodarczym (2003 r.). Od samego początku nieruchomość ta wchodziła do ich majątku wspólnego małżeńskiego.

Mąż skarżącej zmarł 10 czerwca 2013 r. Jego ustawowymi spadkobiercami były: wnioskodawczyni i jedyna córka małżonków. Każda z nich dziedziczyła po zmarłym 1/2 spadku. Wskutek powyższego po śmierci męża udział skarżącej w przedmiotowej nieruchomości wynosił 3/4 (w tym 1/4 po mężu), zaś udział córki 1/4. Nieruchomość ta następnie została sprzedana 5 czerwca 2014 r.

Podatniczka zapytała w związku z powyższym fiskusa, czy od sprzedaży tej części nieruchomości, którą odziedziczyła po zmarłym mężu, będzie musiała zapłacić podatek?

Organ wydający interpretację uznał, że skoro pomiędzy śmiercią spadkodawcy, a datą zbycia nie upłynęło 5 lat, daninę należy zapłacić. Nie miało dla niego znaczenia to, że opisana nieruchomość przed śmiercią męża wchodziła do majątku wspólnego małżonków.

Sprawa trafiła do sądu, który z podejściem organów podatkowych się nie zgodził.

WSA wskazał na szczególną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową. Otóż nabycie w czasie jej trwania nieruchomości, wiąże się z nabyciem przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwencją takiego rozwiązania, w przypadku sprzedaży tego prawa, jest uznanie, że każdy z małżonków zbywałby to prawo w całości, skoro nie w określonym udziale.

Stąd, zdaniem WSA, nie stanowi „nabycia” w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabycie w drodze spadku po współmałżonku, nieruchomości zakupionej do majątku wspólnego w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej. W konsekwencji nie można też przyjąć, że pięcioletni termin, o którym mowa była wyżej, biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze otwarcia spadku. W dalszym ciągu będzie to 1995 r. - nawet w części nabytej w spadku po zmarłym mężu.