Rozliczenie ulgi na dzieci gdy brak dochodów u jednego z rodziców

Przeczytaj także: Rozliczenie roczne gdy etat, podatek liniowy i małoletnie dziecko

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca ma syna z nieformalnego związku, który urodził się w październiku 2011 r. i nosi jego nazwisko. Rodzice dziecka tworzyli nieformalny związek od października 2011 r. do końca czerwca 2014 r. W tym czasie wspólnie wychowywali syna, razem mieszkali i prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. We wskazanym okresie partnerka wnioskodawcy nie pracowała - rodzinę utrzymywał wnioskodawca.

Z uwagi na powyższe oraz po uzgodnieniu z matką dziecka wnioskodawca w składanych rozliczeniach podatkowych w pełni wykazywał odliczenie z tytułu ulgi prorodzinnej przysługującej na syna.

Po rozstaniu z partnerką syn został przy matce. Wnioskodawca płaci alimenty jak też ponosi inne wydatki związane z jego utrzymaniem (np. opłaty za przedszkole). Obecnie matka dziecka domaga się od zainteresowanego zwrotu ulgi na dzieci za lata 2012-2014. Wnioskodawca w związku z tym zadał pytanie, czy miał prawo do pełnego skorzystania z odliczenia w sytuacji, gdy nie mogła z niego skorzystać matka dziecka? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zasady korzystania z podatkowej ulgi na dzieci tzw. ulgi prorodzinnej w rozliczeniu za lata 2009-2012 określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2012 r.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. magdamosur - Fotolia.com

PIT

Gdy jeden z rodziców nie zarabia, w związku z czym nie może skorzystać z ulgi prorodzinnej, drugi ma prawo do rozliczenia jej w pełnej wysokości w swoim PIT, nawet gdy rodzice nie są małżonkami.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.