Śmierć osoby niepełnosprawnej nie pozbawia ulgi rehabilitacyjnej

Przeczytaj także: Zeznania roczne PIT 2015: Ulgi i odliczenia w pigułce

Przypomnijmy, osoba niepełnosprawna od dochodu (bądź przychodu w przypadku ryczałtowców) przed obliczeniem podatku może odliczyć wydatki ponoszone w związku ze swoją niepełnosprawnością.

Ulga rehabilitacyjna przysługuje dwóm rodzajom podatników, tj. będącym osobami niepełnosprawnymi oraz mającymi na utrzymaniu określone osoby niepełnosprawne, tj. współmałżonka, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbów, rodziców, rodziców współmałżonka, rodzeństwo, ojczyma, macochę, zięciów i synowe – jednakże pod warunkiem, że w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9 120 zł. Wymagany jest tutaj zatem określony stopień pokrewieństwa oraz próg dochodowy.

Katalog odliczeń jest stosunkowo szeroki. Mianowicie dochód pomniejszają wydatki na dostosowanie domu czy mieszkania do potrzeb niepełnosprawności a także przystosowanie w tym zakresie pojazdów mechanicznych, wydatki na zakup (a także naprawę) indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji czy ułatwiających wykonywanie czynności życiowych (np. wózek dla osoby ze schorzeniem nóg, aparat słuchowy, a w określonych przypadkach także tablet, laptop czy telefon itp.) z wyłączeniem AGD, wydatki na leki, używanie samochodu osobowego w celu dojazdu na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne czy korzystanie z karetki, wydatki na odpłatny pobyt na leczeniu w określonych zakładach i ośrodkach leczniczych itd. Szerzej na ten temat pisaliśmy w artykule: Ulga rehabilitacyjna odliczeniem od dochodu w zeznaniu PIT 2015.

Ulga rehabilitacyjna jest odliczeniem, które wykazuje się w zeznaniu rocznym a nie na bieżąco, w dacie poniesienia danego wydatku. Może w związku z tym wystąpić sytuacja, w której osoba niepełnosprawna umrze w trakcie roku, bądź po jego zakończeniu, niemniej jeszcze przed skorzystaniem z odliczenia. Czy w takim przypadku bezpowrotnie traci się prawo do ulgi?

W przypadku skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przez podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną przepisy prawa nie nakładają warunku, iż osoba taka musi być na utrzymaniu danego podatnika w momencie stosowania ulgi.

Art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje jedynie, że od dochodu przed opodatkowaniem odlicza się m.in. wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Chodzi tutaj zatem o wydatki na cele związane z rehabilitacją osoby niepełnosprawnej ponoszone w czasie, gdy pozostawała ona na utrzymaniu podatnika.

Śmierć osoby niepełnosprawnej nie przekreśla zatem prawa do skorzystania z ulgi przez podatnika mającego ją na utrzymaniu z tytułu wydatków ponoszonych w czasie, gdy ta żyła (i na takim utrzymaniu pozostawała).

Wydaje się też, że w przypadku małżonków rozliczających się wspólnie, gdzie jedno z nich było osobą niepełnosprawną, a zeznanie podatkowe składane jest jedynie przez drugiego już po śmierci żony/męża niepełnosprawnej, również ulga ta przysługuje i to zarówno, gdy podatnik postanowi się tutaj rozliczyć wspólnie z nieżyjącym małżonkiem jak i samodzielnie. Co ważne w przypadku rozliczenia wspólnego prawidłowym wydaje się być także wykazanie ulgi po stronie nieżyjącego niepełnosprawnego małżonka (a nie tylko podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną) gdy ten za życia ponosił wydatki na swoją niepełnosprawność.