Podatek dochodowy: umowa leasingu musi spełniać warunki

Przeczytaj także: Umowa leasingu operacyjnego obniży podatek dochodowy za rok 2014

W praktyce wyróżniamy dwa rodzaje umów leasingowych: operacyjne i finansowe. Dużo większym zainteresowaniem cieszy się przy tym umowa leasingu operacyjnego.

Mówiąc w pewnym uproszczeniu przy tego typu umowie finansujący (leasingodawca) nabywa określony składnik majątku, uznaje go za swój środek trwały i amortyzuje oraz oddaje do odpłatnego korzystania korzystającemu (leasingobiorcy). Kosztem finansującego są tutaj dokonywane odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej przedmiotu leasingu, a przychodem płacony przez korzystającego czynsz i inne opłaty ustalone z tego tytułu w umowie. Ponoszone opłaty te są przy tym u korzystającego kosztem uzyskania przychodu.

Warto w tym miejscu dodać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie posługuje się wprost nazwami „umowa leasingu operacyjnego” i „umowa leasingu finansowego”. Wskazuje ona jedynie na umowy leasingu które, aby zostały zaliczone do odpowiedniej kategorii, muszą spełniać określone warunki. Nie wystarczy samo nazwanie umowy np. umową leasingu operacyjnego, aby podatkowo jako taka była ona traktowana.

W przypadku leasingu operacyjnego warunki te znalazły się w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nimi:

1. umowa musi zostać zawarta na czas oznaczony stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
2. jeżeli korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, umowa taka musi zostać zawarta na czas oznaczony;
3. suma ustalonych opłat w umowie, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, musi odpowiadać co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy - odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu.

Co się stanie, gdy dana umowa nie spełni ustawowych warunków? Będzie traktowana nie jako umowa leasingu operacyjnego, a zwykła umowa najmu czy dzierżawy (art. 23l ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Oznacza to, że z jednej strony przy ustalaniu ceny za taki „najem” strony umowy powinny stosować wartości rynkowe, z drugiej zaś nie jest możliwy preferencyjny wykup przedmiotu umowy po jej zakończeniu.

Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej w przypadku, gdy przedmiotem umowy jest samochód osobowy. Wtedy bowiem korzystający z niego, aby wydatki z nim związane mógł zaliczać do kosztów uzyskania przychodu, jest zobowiązany do zaprowadzenia ewidencji przebiegu takiego pojazdu i ustalania wartości kilometrówki.