Jubileusz pracy: upominek dla pracownika z podatkiem od darowizny?

Przeczytaj także: Świąteczny prezent od pracodawcy z podatkiem czyli nic za darmo

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca wpłaca swoim pracownikom nagrody jubileuszowe jak też odprawy w związku z ich przejściem na emeryturę i rentę. Obok gratyfikacji finansowej pracownik otrzymuje także kwiaty oraz upominek rzeczowy sfinansowane ze środków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego. Upominki te zwykle przyjmują postać pióra bądź długopisu.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy wręczane kwiaty z upominkami w takich sytuacjach winny być opodatkowane podatkiem dochodowym u pracownika? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia „nieodpłatne świadczenie”. W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu „nieodpłatne świadczenie” na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż „ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.” W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. NSA potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. robert6666 - Fotolia.com

Upominek dla pracownika z podatkiem od darowizny?

Wręczone przez pracodawcę swoim pracownikom upominki w postaci pióra, długopisu itp. z okazji jubileuszu pracy zawodowej, czy tez przejścia pracownika na emeryturę czy rentę, zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego, nie można zaliczyć do przychodu tego pracownika.

Kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z dnia 08 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy. „W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, ze zm.). A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają.”

Wobec tak jednoznacznego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego stwierdzić należy, iż otrzymanie od Wnioskodawcy przez pracowników upominków rzeczowych, np. w postaci pióra, długopisu z okazji jubileuszu pracy zawodowej bądź przejścia pracownika na emeryturę lub rentę, nie stanowi dla nich przychodu w rozumieniu ustawy. W konsekwencji wartość tych świadczeń nie może stanowić ich przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów