Objęcie udziałów (akcji) w spółce kapitałowej w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Wkład niepieniężny za udziały w spółce: szacowanie przychodu przez fiskusa

Objęcie udziałów (akcji) w zamian za wkład pieniężny

Udziały (akcje) w spółce najczęściej obejmowane są w zamian za wkład pieniężny. Przepisy o podatkach dochodowych z objęciem udziałów (akcji) w ten sposób nie wiążą powstania obowiązku podatkowego. W konsekwencji objęcie udziałów (akcji) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Objęcie udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części

Jeżeli natomiast przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, przychód podatnika z tego tytułu podlega zwolnieniu od podatku dochodowego.

Objęcie udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część

Inaczej przedstawia się sytuacja, w której udziały (akcje) obejmowane są w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. W takim przypadku objęcie udziałów (akcji) łączy się dla wspólnika z powstaniem przychodu, przy czym przychód ten równy jest wartości nominalnej udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny. Przychód podatkowy powstaje w takim przypadku, co do zasady, w dniu zarejestrowania spółki lub wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki.

Istnieją pewne wątpliwości, czy w przypadku gdy wartość rynkowa przedmiotu wkładu niepieniężnego będzie w znaczny sposób odbiegać od wartości nominalnej obejmowanych udziałów (akcji), organ podatkowy będzie mógł wezwać wspólnika do zmiany wysokości wykazanego przychodu lub wskazania przyczyn uzasadniających wykazanie przychodu w wysokości znacznie odbiegającej od wartości rynkowej przedmiotu aportu.


Wspólnik uprawniony jest równocześnie do rozpoznania kosztów uzyskania przychodu z tytułu objęcia udziałów (akcji). Zasady ustalania tego kosztu uzależnione są jednak od charakteru wkładu.

Jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, koszty uzyskania przychodu ustala się w wartości początkowej przedmiotu wkładu, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych przez wniesieniem wkładu do spółki.

Jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały, akcje albo wkłady w spółdzielni:

• objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, kosztem uzyskania przychodów jest wartość nominalna udziałów stanowiących przedmiot wkładu niepieniężnego,
• które nie zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny, koszt uzyskania przychodu ustala się w wysokości wydatków na objęcie lub nabycie tych udziałów, akcji lub wkładów w spółdzielni,
• objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowana część, kosztem uzyskania przychodów jest przyjęta dla celów podatkowych wartość składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikająca z ksiąg i ewidencji, na dzień objęcia tych udziałów lub akcji, nie wyższa jednak od wartości nominalnej udziałów lub akcji stanowiących przedmiot wkładu niepieniężnego.

Jeżeli natomiast przedmiotem wkładu niepieniężnego są składniki majątku wspólnika inne niż wymienione powyżej, kosztem uzyskania przychodów są niezaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, faktycznie poniesione wydatki na nabycie lub wytworzenie tych składników.

W przypadku gdy przedmiotem wkładu niepieniężnego jest składnik otrzymany przez wspólnika w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki, kosztem uzyskania przychodów jest wartość wydatków na nabycie lub wytworzenie składnika majątku, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie lub wartości początkowej takiego składnika majątku pomniejszonej o sumę dokonanych od tego składnika odpisów amortyzacyjnych.

W przypadku natomiast gdy przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały lub akcje objęte w następstwie przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę kapitałową, kosztem uzyskania przychodów jest przyjęta dla celów podatkowych wartość składników majątku, wynikająca z ksiąg, ewidencji i wykazu określonej na dzień objęcia udziałów lub akcji, nie wyższa jednak niż wartości nominalnej udziałów lub akcji stanowiących przedmiot wkładu niepieniężnego.

Dochody z tytułu objęcia udziałów lub akcji w spółkach kapitałowych podlegają opodatkowaniu zryczałtowaną – 19 % stawką podatku.