Skarga na opieszałość sądu: odszkodowanie bez podatku

Przeczytaj także: Skarga do sądu na opieszałość: odszkodowanie bez podatku dochodowego

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Postanowieniem Sądu Okręgowego wnioskodawczyni otrzymała zadośćuczynienie w wysokości 2 000 zł z tytułu art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

Zadośćuczynienie zostało wypłacone za przewlekłe prowadzenie postępowania sądowego. Postępowanie to nie jest w żaden sposób związane z prowadzoną przez zainteresowaną działalnością gospodarczą. Naczelnik urzędu skarbowego uznał, że kwota ta stanowi przychód z innych źródeł, który należy wykazać w rocznym PIT. Wnioskodawczyni spytała jednak, czy przychód ten nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego? W przedmiotowej sprawie, uwzględniając wyrok WSA w Krakowie z 12 lutego 2015 r. sygn. akt I SA/Kr 1705/14, organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawierają specyfikację źródeł przychodów, na podstawie których następuje przypisanie konkretnego przychodu do źródła przychodu.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłami przychodów są tzw. inne źródła.

Z kolei, zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Andrey Burmakin - Fotolia.com

Przewlekłe postępowanie sądowe

Za opieszałość sądu w rozpatrzeniu sprawy można otrzymać odszkodowanie. Od wypłaconej kwoty nie zapłacimy podatku.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:
a. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;

Z kolei, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. (...)

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze za naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. 2004 nr 179 poz. 1843, ze zm.) reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu. Zgodnie z treścią art. 12 ust. 2 ww. ustawy uwzględniając skargę strony, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania. Uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika – od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 złotych do 20.000 złotych. (art. 12 ust. 4).

Mając na uwadze powyższe oraz wytyczne zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 1705/14 należy stwierdzić, że otrzymana kwota 2.000 zł na podstawie orzeczenia sądowego na mocy powołanej wyżej ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, stanowi dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to korzysta jednak ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów