Dotacja jako przychód w podatkach dochodowych i obrót w VAT

Przeczytaj także: Dotacja z Funduszu Pracy na otwarcie firmy a koszty i przychody

Dotacja to bezzwrotna pomoc finansowa udzielana ze środków publicznych instytucji, organizacji, przedsiębiorstwu w celu finansowego wsparcia określonego przedsięwzięcia lub prowadzenia bieżącej działalności. Polega ona na przekazaniu jednostce dotowanej, na jej rachunek bankowy, określonej kwoty środków pieniężnych z przeznaczeniem na sfinansowanie w części lub całości ulepszania albo zakupu środków trwałych, budowy, prac badawczo-rozwojowych, a także na pokrycie kosztów związanych z prowadzeniem działalności.

Dotacje dzielą się na:

• podmiotowe, udzielane jednostce ze względu na rodzaj prowadzonej przez nią działalności,
• przedmiotowe, udzielane jednostce na wytwarzane przez nią produkty, sprzedawane towary czy świadczone usługi.

Na gruncie podatku dochodowego zarówno od osób fizycznych, jak i prawnych przychodami są między innymi pieniądze i wartości pieniężne. Oznacza to, że dotacje otrzymywane przez podatników zasadniczo spełniają warunek uznania ich za przychód.

Otrzymanie dotacji oznacza powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych oraz fizycznych. Wiele dotacji zostało jednak zwolnionych od podatku dochodowego.

Dotacje jako przychód podatkowy na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych

W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą skutki otrzymania dotacji zostały określone w art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT.

Na podstawie wskazanego uregulowania dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia mogą:

• nie stanowić przychodu z działalności gospodarczej – w przypadku, gdy są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o ustawy o PIT, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych,
• stanowić przychód z działalności gospodarczej – w przypadku, gdy zostały otrzymane przez podatnika na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków innych niż środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne.

Wolne od podatku dochodowego są bowiem m.in.:

• jednorazowe środki z Funduszu Pracy przyznane przez starostę osobie bezrobotnej na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 2 Ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 674 ze zm., przeznaczone na podjęcie działalności w wysokości określonej w umowie, nie wyższej jednak od 6-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia (art. 21 ust. 1 pkt 121 ustawy o PIT),
• dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego (art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o PIT),
• płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez wykonawców (art. 21 ust. 1 pkt 136 ustawy o PIT),
• środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w Ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych – Dz. U. Nr 157, poz. 1240, ze zm. (art. 21 ust. 1 pkt 137 ustawy o PIT).

Dotacje jako przychód podatkowy na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych

W przypadku osób prawnych wartość otrzymanej dotacji stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe, czego przykładem może być pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 12 listopada 2011 r., sygn. ITPB3/423-366b/13/PST:

„Art. 12 ust. 3c ustawy stanowi, że jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Przepis ten stosuje się zgodnie z ust. 3d odpowiednio do dostawy energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego.

W myśl art. 12 ust. 3e w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3 do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c i 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że otrzymana dotacja przez Spółkę, co do zasady, stanowi jej przychód podatkowy w chwili faktycznego otrzymania środków finansowych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy. Należy bowiem zauważyć, że powołana przez Spółkę podstawa prawna art. 12 ust. 3e ustawy odnosi się do przychodów związanych z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej. Wobec tego data uzyskania przychodu z dotacji nie może być kwalifikowana na podstawie art. 12 ust. 3e ustawy (…)”.