Odliczenie VAT z faktury za samochód kupiony prywatnie?

Przeczytaj także: Odliczenie VAT od zakupu samochodu osobowego przed otwarciem firmy

Te hasła, jak i możliwość opłacania stałych składek ZUS, a nie od faktycznie zarobionych pieniędzy, zachęcają, szczególnie dobrze zarabiające osoby, do rezygnacji z etatu i otwarcia własnej firmy. Rozliczanie w jej ramach zakupu laptopa, kamery, aparatu czy innych narzędzi, a także samochodu bądź innego środka transportu, które są niezbędne w prowadzeniu własnego biznesu, a które podatnik i tak by zakupił, nawet gdyby pracował na etacie, dodatkowo przemawia za własnym biznesem.

Dodatkowym bonusem jest tutaj odliczenie VAT-u od tak dokonanych zakupów, co często stanowi niemałą pozycję finansową (zwłaszcza w przypadku samochodów czy innego droższego sprzętu).

Na początku działalności gospodarczej przedsiębiorcy jednak często nie dokonują zakupów nowych narzędzi pracy, a korzystają z już posiadanych (w postaci czy to komputera czy też samochodu). Te nierzadko były nabyte jako nowe, zaś zakup jest udokumentowany fakturą. Dlatego też nie dziwi chęć ujęcia ich w majątku firmy i ujęcia w kosztach prowadzonej działalności, zmniejszając tym samym należny fiskusowi podatek dochodowy. Co jednak z podatkiem VAT? Czy ten można np. odliczyć od komputera czy samochodu nabytych na fakturę powiedzmy rok przed rozpoczęciem działalności gospodarczej?

Z podobnym pytaniem borykał się podatnik, któremu odpowiedzi udzielił Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 13.07.2015 r. nr IPTPP3/4512-124/15-2/UNR. Sprawa tyczyła się samochodu zakupionego w trakcie prowadzenia firmy, ale do majątku prywatnego, który po pewnym czasie przedsiębiorca postanowił przekazać do majątku firmowego.

Podatnik prowadził działalność gospodarczą od 2009 r. zaś samochód osobowy (do majątku wspólnego małżeńskiego) kupił w lutym 2012 r. (na fakturze zakupu znalazły się dane obojga małżonków). Z końcem 2013 r. nastąpił rozwód małżonków, a samochód przedsiębiorca wprowadził do firmy 1 stycznia 2014 r.

Wskazany samochód został nabyty za kwotę 81 000 zł, w tym 15 146,34 zł wyniósł podatek VAT. Wnioskodawca zadał pytanie, czy z chwilą wprowadzenia samochodu do majątku firmy zyskał prawo do odliczenia VAT z faktury dokumentującej jego zakup?

Jego zdaniem prawo takie mu przysługuje na podstawie art. 91 ustawy o VAT, po 1/5 za pozostały okres korekty czyli lata 2014-2016, z uwzględnieniem ograniczeń w odliczeniach występujących w stosunku do samochodów osobowych.

Co na to organ wydający interpretację?

Podatnik nie może dokonać omawianego odliczenia, jako że w stosunku do tego samochodu w ogóle nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego – czytamy w interpretacji.

Organ podkreślił, iż aby podmiot mógł odliczyć podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W interpretacji powołano się nadto orzecznictwo TSUE, w tym m.in. na wyrok z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie C-204/13, w którym stwierdzono, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia.

To zdaniem organu oznacza natomiast, że odliczenie VAT jest możliwe tylko w przypadku, gdy podatnik w momencie nabycia towaru czy usługi przeznacza je do wykonywania czynności opodatkowanych. Jeżeli natomiast w chwili nabycia podatnik przeznacza je na cele inne, aniżeli prowadzona działalność gospodarcza, to nie przysługuje mu w żadnym momencie prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Wnioskodawca nabywając w 2012 r. przedmiotowy samochód osobowy do majątku prywatnego, nie nabył go na potrzeby działalności gospodarczej, a co za tym idzie, nie działał w charakterze podatnika VAT. Pojazd taki został wprowadzony do majątku firmy dopiero od stycznia 2014 r. i od tego czasu służył zarówno potrzebom działalności gospodarczej jak i prywatnym.

Zdaniem organu, ponieważ po nabyciu do majątku prywatnego przedmiotowego samochodu, wnioskodawca przeznaczył go do wykorzystywania do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, to w konsekwencji wyłączył ten pojazd całkowicie z systemu podatku VAT. W efekcie w momencie nabycia samochodu wnioskodawca nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury zakupu.

Powołując się na orzecznictwo TSUE organ podatkowy wyjaśnił także, że jeżeli w momencie nabycia towarów podatnik nie działał w charakterze podatnika VAT, to nie przysługuje mu w żadnym momencie prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Konkludując zdaniem organu, z uwagi na fakt, że przedmiotowy samochód został pierwotnie nabyty do majątku prywatnego wnioskodawcy, a dopiero po pewnym czasie przeznaczony na potrzeby firmy, przedsiębiorca nie może odliczyć podatku od jego zakupu nawet na zasadach korekty określonych w art. 91 ustawy o VAT. Podatnik nigdy nie nabył bowiem prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem tego samochodu.