Mieszkania na wynajem to działalność gospodarcza

Przeczytaj także: Wynajem mieszkania z podatkiem od firmy czyli bez ryczałtu?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca wraz z małżonkiem posiada cztery lokale mieszkalne, które planuje wynajmować długookresowo lub okazjonalnie (np. na kilka dni). Przewiduje on przy tym możliwość zakupu kolejnych mieszkań na wynajem. Mieszkania te stanowią i będą stanowić majątek prywatny małżonków. Zamierzają oni przy tym samodzielnie zająć się obsługą kontaktów z najemcami. Nie wykluczają jednak (szczególnie w przypadku najmu okazjonalnego) korzystania z pomocy wyspecjalizowanej firmy czy też współpracy z innymi osobami bądź firmami w zakresie poszukiwania lokali oraz ich wynajęcia.

Za wynajmowane nieruchomości wnioskodawca wraz z małżonkiem otrzymywał będzie czynsz. Najemcy będą przy tym zobowiązani do pokrywania (odpowiednio w rozliczeniu miesięcznym, tygodniowym czy dniowym w zależności od zawartej umowy) czynszu należnego wspólnocie lub spółdzielni mieszkaniowej i innych opłat związanych z wynajmowanym mieszkaniem (ubezpieczenie, ochrona itp.) jeżeli te będą naliczane odrębnie od czynszu, a także opłat za zużyte media.

Przychody z najmu rozliczał będzie tylko jeden z małżonków – wnioskodawca, który zamierza opodatkować je ryczałtem ewidencjonowanym wg stawki 8,5%. W związku z tym zadał on pytanie, czy taka forma opodatkowania będzie w jego przypadku możliwa oraz jak określić przychód podlegający opodatkowaniu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Przepis art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyliczenie tytułów powstawania źródeł przychodów ma na celu pogrupowanie tych źródeł według podobnego charakteru, co następnie skutkuje zróżnicowanym traktowaniem tychże źródeł. Określenie, z jakiego źródła pochodzi przychód, ma ogromne znaczenie dla ustalenia chociażby takich kwestii, jak ustalenie sposobu opodatkowania przychodu, możliwości odliczenia kosztów jego uzyskania itp. W pewnych sytuacjach możliwe jest występowanie wątpliwości, do jakiego źródła przychodów należy zakwalifikować danego rodzaju przychód. Jeden i ten sam przychód stanowić może przychód wyłącznie z jednego źródła. Nie jest możliwa sytuacja, w której ten sam przychód będzie np. zakwalifikowany częściowo do jednego źródła, a częściowo do innego.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Photographee.eu - Fotolia.com

Mieszkania na wynajem to działalność gospodarcza

Zachowanie wynajmującego w postaci nawiązania współpracy z wyspecjalizowanymi firmami, najem wielu nieruchomości czy wręcz najem okazjonalny, jak i uczynienie z powyższego stałego źródła utrzymania oraz ciągłość wykonywanych czynności przemawiają za tym, że podatnik prowadzi firmę.

I tak zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy – odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 6 tego przepisu:
* pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),
* najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6).

W tym miejscu wyjaśnić należy, że pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem – za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową, wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy.

Tak więc działalność gospodarcza to taka działalność, która prowadzona jest:
1. w celu osiągnięcia dochodu – przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, bowiem istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu,
2. w sposób ciągły – jednakże przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczność wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu. Przy czym o ciągłości, w przypadku najmu, nie przesądza wynajmowanie danej nieruchomości przez kilka lat, lecz powtarzalność podejmowanych działań,
3. w sposób zorganizowany – co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Zauważyć przy tym należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależnia uznania danego działania za pozarolniczą działalność gospodarczą od faktu zarejestrowania (zgłoszenia do właściwego rejestru) tej działalności. Zatem każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowi, w rozumieniu przepisów ww. ustawy, pozarolniczą działalność gospodarczą, niezależnie od tego czy podatnik dokonał jej rejestracji.

Dlatego też nie w każdym przypadku podatnik może sam zaliczyć wynajmowanie nieruchomości do majątku prywatnego lub związanego z działalnością gospodarczą. Jeżeli bowiem rozmiar, powtarzalność, zarobkowy charakter oraz sposób zorganizowania wskazują na znamiona działalności gospodarczej, to w takim przypadku wynajem nieruchomości spełnia przesłanki uznania go za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i winien zostać rozliczony na zasadach właściwych dla tej działalności.