Sprzedaż środków trwałych przez osobę fizyczną w okresie amortyzacji

Przeczytaj także: Ulepszenie inwestycji w obcym środku trwałym

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a Ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012r. , poz. 361, z późn.zm.– dalej w skrócie „u.p.d.o.f.”) odpłatne zbycie środka trwałego, ujętego w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powoduje powstanie przychodu z działalności gospodarczej. W tym miejscu warto na chwilę się zatrzymać i zwrócić uwagę na zmiany, jakie wprowadzono w tym zakresie od 1 stycznia 2015r.

Obecnie, z uwagi na nowelizację ustawy, zbycie składnika majątku wykorzystywanego w działalności gospodarczej stanowi przychód z tej działalności, bez względu na okoliczność, czy składniki te z uwagi na szereg okoliczności nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych jak i składników, których podatnik po prostu nie ujął w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Z uwagi na powstały przychód powstają również koszty uzyskania przychodu, którymi są wydatki poczynione na nabycie środka trwałego, pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Powyższe wynika z treści art. 23 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f., który wskazuje że kosztem nie jest nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego, jednakże wydatki te zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych są kosztem uzyskania przychodów przy określeniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy.

Kolejną istotną kwestią jest możliwość skorzystania ze zwolnienia na gruncie Ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r., Nr 177, poz. 1054, z późn.zm. – dalej w skrócie „u.p.t.u.”). Na początek jednak warto wspomnieć, że w tym zakresie również „zafundowano” nam w ostatnim czasie pewne zmiany.

Otóż zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. w brzmieniu obowiązującym jeszcze w 2013r. zwolnienie w podatku VAT dotyczyło sprzedaży towarów używanych, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W ramach konsekwencji na gruncie podatku od towarów i usług należy również zwrócić uwagę na treść art. 86 w zw. z art. 91 u.p.t.u. Otóż czynnemu podatnikowi VAT , który nabywa towary i usługi wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego. W przypadku towarów i usług, które na są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, podatnik dokonuje ów korekty w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Ponadto należy uwzględnić, iż korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy. Natomiast w sytuacji, gdy w okresie korekty nastąpi sprzedaż towarów lub usług lub zostaną one opodatkowane, uważa się że ów towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W takiej sytuacji korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z treścią art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Pod względem księgowym istotne jest, do którego momentu dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Otóż odpisów tych dokonuje się od wartości początkowej środka trwałego począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały wprowadzono do ewidencji środków trwałych, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów z ich wartością początkową lub np. do końca miesiąca, w którym dokonano zbycia.

Nie można również zapomnieć, iż w ramach ewidencji w kolumnie 8 „pozostałe przychody” wykazujemy przychód z tytułu zbycia naszego środka trwałego, natomiast w kolumnie 13 „pozostałe wydatki” wykazujemy wydatki na nabycie środka trwałego, jednakże pomniejszonego o dokonane odpisy aktualizacyjne.