Spłata pożyczki to nie cel mieszkaniowy w PIT, ale odsetki tak

Przeczytaj także: Sprzedaż mieszkania: zwolnienie z PIT a wspólne cele mieszkaniowe

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wrześniu 2013 r. wnioskodawca zawarł z bankiem umowę pożyczki na kwotę 100 000 zł, która została przeznaczona na remont i odnowę jego budynku, który otrzymał w spadku po zmarłym w 2012 r. małżonku. Po wykonaniu prac remontowo-budowlanych wskazaną nieruchomość wnioskodawca sprzedał w kwietniu 2014 r. za kwotę 190 000 zł, zaś z uzyskanych ze sprzedaży pieniędzy w tym samym miesiącu dokonał całkowitej spłaty zaciągniętej pożyczki. Wnioskodawca zadał pytanie, czy w takim przypadku środki pieniężne przeznaczone na spłatę pożyczki oraz odsetek od niej może zaliczyć do celów mieszkaniowych przy ustalaniu podatku dochodowego od dokonanej sprzedaży? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. maselkoo99 - Fotolia.com

Sprzedaż nieruchomości

Nakłady poniesione na remont czy modernizację zbywanej nieruchomości stanowią koszty uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z tej sprzedaży. Spłata zaciągniętej w tym celu pożyczki natomiast nie będzie mogła być uznana za wydatki na cele mieszkaniowe. W rachunku podatkowym można jednak uwzględnić zapłacone odsetki od takiej pożyczki.

W świetle powyższego przepisu każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Przydatne narzędzia:
Kalkulator podatku od sprzedaży nieruchomości

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2014 r. Wnioskodawca sprzedał budynek, który nabył w spadku po zmarłym w 2012 r. małżonku.

Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tym samym dniem nabycia przez Wnioskodawcę w drodze spadku budynku jest data śmierci małżonka, czyli 30 czerwca 2012 r.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia należy stwierdzić, że sprzedaż w 2014 r. budynku stanowiła źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym z uwagi na fakt, że nie upłynął pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ustawy – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Jak wynika z art. 22 ust. 6e ustawy – wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Wobec powyższego wyjaśnienia należy stwierdzić, że podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę między przychodem ustalonym zgodnie z ww. art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a kosztami uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 6d ww. ustawy, jeżeli nabycie nieruchomości nastąpiło m.in. w spadku. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W omawianej sprawie przychodem ze sprzedaży nieruchomości jest cena wynikająca z aktu notarialnego (o ile odpowiada cenie rynkowej), pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (jeżeli Wnioskodawca poniósł takie koszty zbywając nieruchomość). Tak obliczony przychód należy pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu. W przypadku sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku, czyli w sposób nieodpłatny takimi kosztami są poniesione w czasie jej posiadania i w odpowiedni sposób udokumentowane nakłady zwiększające wartość nieruchomości oraz kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn. Niewątpliwie takimi nakładami są wydatki poniesione na modernizację i remont budynku, które Wnioskodawca sfinansował środkami uzyskanymi z zaciągniętej w banku pożyczki.