Skuter to nie motocykl? - daje prawo do pełnego odliczenia VAT

Przeczytaj także: Pełne odliczenie VAT od zakupu motocykla dopiero od kwietnia 2014 r.

Gdzie zdaniem ustawodawcy mamy z takimi sytuacjami do czynienia? Oczywiście w przypadku szeroko rozumianych samochodów. Dlatego też autorzy ustaw podatkowych robią co mogą, aby jak najbardziej ograniczyć prawo podatników do odliczenia podatku naliczonego związanego właśnie z samochodami. Ostatnie zmiany w tym zakresie weszły w życie rok temu i nadal budzą niemałe kontrowersje.

„Starano się policzyć”, w jakiej części firmowe samochody są wykorzystywane do czynności innych aniżeli działalność gospodarcza. Z „obliczeń” tych wyszło, że pojazdy takie są wykorzystywane w sposób „nie-firmowy” aż w 50 procentach. Dlatego też zdecydowano się na ograniczenie odliczenia VAT-u od wszelkich wydatków związanych z określonymi pojazdami do 50%. Chodzi tutaj zarówno o ich zakup, najem, leasing, czy samą szeroko rozumianą eksploatację.

Które dokładnie samochody są objęte wskazanym ograniczeniem. Ustawodawca nie posługuje się tutaj pojęciem samochodu, a pojazdu samochodowego w myśl przepisów prawa o ruchu drogowym, którego dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony. Z pewnymi nielicznymi wyjątkami pojazdy znajdujące się w tym zaszczytnym gronie uprawniają do odliczenia jedynie połowy podatku naliczonego nawet, jeżeli ich użytek na np. cele prywatne jest naprawdę znikomy, bądź nie występuje wcale.

Konstrukcja albo dodatkowa dokumentacja
Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

1. sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2. konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

W drugiej grupie mieszczą się co do zasady samochody (ciężarowe) z jednym rzędem siedzeń i odpowiednią częścią ładunkową (chociaż nie tylko).

Co jednak oznacza pojęcie „pojazd samochodowy”?

Otóż zgodnie z prawem o ruchu drogowym pojazdem samochodowym jest pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje przy tym ciągnika rolniczego.
Pojazd silnikowy to natomiast pojazd wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego.
Samym pojazdem jest natomiast środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane.

Określenie „pojazd samochodowy” jest zatem pojęciem szerszym od „samochodu”. Mieści się tutaj także m.in. motocykl, którym zgodnie z definicją z ustawy prawo o ruchu drogowym jest pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm³, dwukołowy lub z bocznym wózkiem – wielośladowy. Określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół.

Jeżeli zatem dopuszczalna masa całkowita motocykla nie przekracza 3,5 tony, jest on pojazdem (silnikowym) samochodowym, do którego mają zastosowanie ograniczenia w zakresie odliczenia podatku naliczonego, o ile oczywiście podatnik nie udowodni jedynie jego użytku firmowego. Ograniczenie to wynosi, tak samo jak i wyżej, 50% VAT-u wynikającego co do zasady z faktur zakupowych.

A jak jest w przypadku firmowych skuterów? Niestety tutaj sprawa nie jest oczywista.

Z jednej strony analizując przepisy podatkowe dochodzimy do wniosku, że tych przedsiębiorcy (bądź np. ich pracownicy) prywatnie nie wykorzystują, albo użytek taki stanowi tak niewielki promil ogółu użytku, że nie warto się nad nim rozwodzić (oczywiście po stronie podatku naliczonego).

Skuter, czyli motorower, jest bowiem wprawdzie pojazdem, ale nie jest pojazdem samochodowym. Zgodnie z definicją zawartą w prawie o ruchu drogowym motorower to pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm³ lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h. Nadto w prawie o ruchu drogowym motorower nie jest traktowany jako pojazd silnikowy, a więc nie spełnia (zdaniem autora) warunku koniecznego do uznania go za pojazd samochodowy.

Dla samych „pojazdów” (nie-silnikowych) natomiast ustawodawca nie wprowadził żadnych wyszukanych ograniczeń w odliczeniu podatku naliczonego (w odróżnieniu od „pojazdów samochodowych”). Tym samym przedsiębiorca odliczy nie tylko pełny VAT od jego zakupu, ale także wydatków eksploatacyjnych (z zakupem paliwa włącznie).

Niestety można spotkać także pogląd odmienny, a skupiający się na kryterium prędkości (o której mowa w definicji pojazdu samochodowego)? I tak jeżeli taki pojazd nie może jechać szybciej, niż 25 km/h, omawiane ograniczenia w odliczeniu VAT nie mają do niego zastosowania. Jeżeli jednak prędkość ta jest większa (nawet wówczas, gdy nie przekracza 45 km/h), do skutera należy stosować te same ograniczenia co do motocykla.

Nadto problemem jest odliczenie VAT-u od zakupu czy to samego kasku (a więc niezbędnego wyposażenia, bez którego motocyklem czy też motorowerem nie można udać się w jakąkolwiek podróż) czy specjalistycznej odzieży. Zdaniem fiskusa bowiem ta ma charakter wydatków osobistych a nie związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.