Konsekwencje braku kasy rejestrującej w podatku VAT

Przeczytaj także: Brak kasy fiskalnej: kara z kks-u i podatek naliczony

Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 111 wskazuje, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Od reguły tej występują pewne odstępstwa, które znalazły się w stosownym rozporządzeniu wykonawczym wydanym na podstawie delegacji ustawowej przez ministra właściwego ds. finansów publicznych. Rozporządzenie (w sprawie zwolnień z obowiązku stosowania kas) wskazuje którzy podatnicy i przy spełnieniu jakich warunków urządzeń tych posiadać nie muszą tudzież mogą się w nie zaopatrzyć nieco później, niż pierwsza sprzedaż dla tzw. osoby prywatnej.

Co w sytuacji, gdy kasa fiskalna nie będzie używana przez podatnika w obowiązujących terminach? W pierwszej kolejności nie będzie mu przysługiwać prawo do skorzystania z ulgi na zakup tego urządzenia. Przypomnijmy, że państwo tutaj zwraca do 90% ceny netto, nie więcej niż 700 zł, każdej zakupionej kasy wykazanej w pierwszym zgłoszeniu do urzędu.

Powyższa „strata” może się jednak okazać nie taką złą, w porównaniu z sankcją w odliczeniu podatku naliczonego.

Niestety wskazana regulacja nie mówi, czy owa dodatkowa sankcja obejmuje cały podatek naliczony, czy jedynie ten od zakupów związanych ze sprzedażą podlegającą ujęciu na kasie rejestrującej.

W kwestii tej wypowiedział się jednak NSA w wyroku z dnia 16 listopada 1998 r., sygn. akt FPS 7/98. Sąd uznał w nim, że utrata prawa do odliczenia podatku naliczonego dotyczy wyłącznie tej części podatku, która związana jest ze sprzedażą dokonywaną na rzecz osób fizycznych.

Mimo, że wyrok ten zapadł za czasów starej ustawy o VAT, wydaje się nadal zachowywać swoją aktualność, tym bardziej, że pogląd w nim wyrażony podzielają obecnie organy podatkowe. Przykładem jest tutaj interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22.04.2011 r., nr IPPP2-443-89/11-2/IZ.

Organ uznał, że „Dokonując analizy przepisu art. 111 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, iż odnosi się on do tej kwoty podatku naliczonego, jaka jest związana z towarami i usługami związanymi ze sprzedażą, która podlega obowiązkowi ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej, a nie została na niej zarejestrowana. Z powołanego przepisu wynika bezspornie, iż odnosi się on do obowiązku ewidencji sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Zatem sankcja za naruszenie ww. obowiązku może obejmować jedynie podatek naliczony w tej części, w jakiej odnosi się on do sprzedaży, która winna zostać zrejestrowana przy użyciu kasy fiskalnej.
Uwzględniając powyższe zgodzić należy się z Wnioskodawca, iż, dodatkowe zobowiązanie, o którym mowa w art. 111 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług ma zastosowanie wyłącznie do tej części podatku naliczonego, związanej z towarami i usługami, która odnosi się do sprzedaży podlegającej ewidencjonowaniu na kasie rejestrującej.”