Umowne okresy rozliczeniowe usług: kursy walut obcych w VAT

Przeczytaj także: Oszustwa podatkowe nie pozbawiają prawa do korygowania VAT

Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy przeanalizować treść dwóch przepisów podatkowych. Jest to art. 19a oraz art. 31a ustawy o VAT. Pierwszy odnosi się do określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, drugi zaś do zasad przeliczania wartości wyrażonych w walutach obcych na złotówki.

I tak w obowiązującym od 01 stycznia 2014 r. art. 19a ust. 3 ustawy o VAT prawodawca wskazał, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Regulacja ta wskazuje także, jak się zachować, gdy w danym roku dla usługi takiej nie wystąpi okres rozliczeniowy czy termin płatności, niemniej kwestię tę w niniejszym artykule pomijamy.

Zgodnie z przytoczoną regulacją zatem ustawodawca zgadza się na to, aby kilka odrębnie wykonanych usług, z różnymi datami ich wykonania, były rozliczone w przyjętych cyklach rozliczeniowych (co winno zostać odzwierciedlone w zawartej pomiędzy stronami umowie). W takim przypadku obowiązek podatkowy będzie powstawał ostatniego dnia przyjętego okresu rozliczeniowego (gdzie ten może być bardzo różny i jest ograniczony w zasadzie jedynie wolą stron).

Ma to niebagatelne znaczenie przy prawidłowym określeniu kursu waluty obcej, przyjmowanego do jej przeliczeń na złotówki. Zgodnie bowiem z art. 31 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Fakultatywnie można tutaj stosować także kursy z Europejskiego Banku Centralnego.

Jeżeli zatem strony umowy przyjęły miesięczny (miesiące kalendarzowe) okres rozliczeniowy danych usług transportowych, obowiązek podatkowy będzie tutaj powstawał ostatniego dnia każdego miesiąca, zaś przeliczenia wartości wyrażonych w walucie obcej na złotówki należy dokonać po kursie z ostatniego dnia roboczego poprzedzający ostatni dzień danego miesiąca (czyli np. w przypadku stycznia będzie to kurs z dnia 30.01.2015 r.)

Ważne zastrzeżenie

Inne reguły przeliczania walut obcych na złotówki będą miały miejsce, jeżeli przed końcem takiego okresu rozliczeniowego podatnik otrzyma całość bądź część zapłaty (w postaci chociażby zaliczki) tudzież wystawi fakturę. Otrzymanie wcześniejszej płatności powoduje bowiem powstanie obowiązku podatkowego w stosunku do otrzymanej kwoty (rozumianej jako wartość brutto, z której należy wyodrębnić kwotę podatku). Stosownego przeliczenia na złote waluty obcej należy zatem tutaj dokonać po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania takiej płatności.

Co się natomiast tyczy wystawienia faktury przed końcem okresu rozliczeniowego, tutaj przeliczenia należy dokonać wg średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia takiej faktury.