Składka na Fundusz Pracy w kosztach gdy spółka jawna

Przeczytaj także: Podatek od firmy: rozliczenie składek ZUS

Składka na Fundusz Pracy (w odróżnieniu od składek rentowo-emerytalnych) nie podlega odliczeniu od dochodu. Niemniej nie ma przeszkód, aby tak zapłaconych „za siebie” składek przedsiębiorca nie mógł zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodu. Wydatek na tą składkę spełnia bowiem z jednej strony definicję kosztu podatkowego, określoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof), z drugiej zaś nie znalazł się w katalogu wyłączeń z podatkowych kosztów uzyskania przychodu, określonym w art. 23 tejże ustawy.

Warto także pamiętać, że składkę na Fundusz Pracy zalicza się do kosztów uzyskania przychodów kasowo a nie memoriałowo. Oznacza to, że stanowi ona koszt tego miesiąca i roku, w którym została zapłacona. Zastosowanie znajdują tutaj bowiem odpowiednio zasady przyjęte dla składek na ubezpieczenie społeczne, a określone w art. 23 ust. 1 pkt 55a updof (o czym mówi art. 23 ust. 3d updof).

Sposób postępowania jest tutaj stosunkowo prosty w przypadku podatników prowadzących działalność gospodarczą na własne nazwisko. Ci bowiem w dacie zapłaty takiej składki na Fundusz Pracy, ujmują ją w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pozostałe wydatki).
Wszystko się komplikuje, gdy przedsiębiorcy prowadzą firmę w formie spółki osobowej.

Do składek takich nie ma zastosowania zasada wyrażona w art. 8 ust. 1 i 2 updof mówiąca o tym, że koszty uzyskania przychodów i wydatki niestanowiące takich kosztów ustala się u każdego wspólnika w proporcji do jego prawa do udziału w zysku spółki. Niemniej art. 24a ust. 1 updof mówi, że do prowadzenia PKPiR ą obowiązane takim przypadku spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą (a nie poszczególni wspólnicy, chyba że dodatkowo prowadzą oni działalność gospodarczą na własne imię i nazwisko).

Jeżeli zatem przykładowo przedsiębiorcy zdecydowali się na prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki jawnej, księga podatkowa jest prowadzona dla tej spółki a nie poszczególnych wspólników. Następnie na podstawie znajdujących się w niej zapisów, przy zastosowaniu zasad określonych w art. 8 updof, każdy ze wspólników ustala przypadające na niego przychody oraz koszty ich uzyskania (w tym niestanowiące kosztów podatkowych), które stanowią podstawę do obliczenia zaliczki na podatek dochodowy (czy też samego podatku). Ponieważ płaconych przez poszczególnych wspólników składek na Fundusz Pracy nie można zaliczyć do kosztów tej spółki (a jedynie poszczególnych wspólników), zasadnym wydaje się nieujmowanie ich w księdze podatkowej. Niemniej przy ustalaniu zaliczki na podatek danego wspólnika, zapłacone przez niego składki winny być brane pod uwagę.

Komplikacja występuje także na etapie sporządzania zeznania podatkowego.
Otóż podatnicy opodatkowujący dochody z działalności gospodarczej podatkiem liniowym czy skalą podatkową, rocznego rozliczenia podatkowego dokonują na zeznaniu PIT-36L (w przypadku liniowców) lub PIT-36 (w przypadku opodatkowania skalą). Niezbędnym załącznikiem takich zeznań jest PIT/B, stanowiący informację o wysokości dochodu (straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej, w której wykazywane są odrębnie przychody, koszty ich uzyskania oraz dochód/strata z prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki niebędącej osobą prawną, w załączniku PIT/B podaje się odrębnie dane dotyczące przychodów, kosztów ich uzyskania oraz dochodu/straty spółki oraz ich część przypadającą na danego podatnika (czyli wspólnika spółki) stosownie do procentowo określonego udziału w jej zyskach.