Podatek liniowy 2015 formą opodatkowania dochodu

Przeczytaj także: Skala podatkowa formą opodatkowania działalności gospodarczej 2015

Rodzaj prowadzonej działalności, w odróżnieniu od form zryczałtowanych, w przypadku liniowego PIT nie ma żadnego znaczenia i to zarówno przy ustalaniu, czy z takiego opodatkowania podatnik może w ogóle skorzystać, jak i w zakresie wysokości stawki podatku (co miało decydujące znaczenie zarówno przy karcie podatkowej jak i ryczałcie ewidencjonowanym). Warto też pamiętać, że prawo do podatku liniowego mają jedynie podatnicy uzyskujący przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej. Mimo, że podatek jest tutaj liczony od dochodu, obowiązujących przy nim zasad opodatkowania nie można zastosować np. do przychodów z umowy o pracę czy działalności wykonywanej osobiście (gdzie również opodatkowany jest dochód). Niestety do tych zawsze ma zastosowanie skala podatkowa.

Ustalamy dochód i od niego liczymy podatek

W podatku liniowym opodatkowaniu podlega dochód, będący przychodem pomniejszonym o koszty jego uzyskania (a mówiąc jeszcze dokładniej, podstawą opodatkowania jest dochód pomniejszony o przysługujące odliczenia).

Z uwagi na to, że opodatkowany jest dochód, przedsiębiorca musi prowadzić odpowiednie urządzenia księgowe, które pozwolą na określenie jego wysokości. Dlatego też decydując się na tę formę opodatkowania przedsiębiorca będzie musiał zaprowadzić jedną z dwóch form ewidencji: podatkową księgę przychodów i rozchodów tudzież księgi rachunkowe.

PKPiR jest dokumentacją stworzoną stricte na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych. Księgi rachunkowe zaś prowadzi się zgodnie z ustawą o rachunkowości. Warto tutaj wspomnieć, że prawo bilansowe niekiedy w inny sposób nakazuje określać dzień poniesienia kosztu czy uzyskania przychodu (a także nieco inaczej powyższe definiuje), aniżeli prawo podatkowe. Dlatego też prowadząc księgi rachunkowe często należy dokonywać odpowiednich korekt księgowań, aby prawidłowo ustalić dochód na potrzeby podatkowe. Przedsiębiorca musi tutaj w sposób biegły potrafić określić kiedy i w jakiej wysokości powinien określić przychód oraz koszty jego uzyskania, co niestety nie należy do rzeczy łatwych.

Samo obliczenie należnej fiskusowi daniny nie jest przy tym mocno skomplikowane. Otóż ustalony na podstawie prowadzonych ksiąg dochód jest pomniejszany o zapłacone za przedsiębiorcę oraz osoby z nim współpracujące składki na ubezpieczenie społeczne (o ile te nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu). Od otrzymanego wyniku jest natomiast liczony podatek wg stawki 19%, który następnie jest pomniejszany o podlegające odliczeniu zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Otrzymany wynik należy wpłacić fiskusowi (oczywiście pod warunkiem, że jest większy od zera).

Przedsiębiorca, który wybrał opodatkowaniem liniowym PIT, jest obowiązany do wpłacania w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy za okresy miesięczne (a fakultatywnie za okresy kwartalne; ten przywilej przysługuje jednakże tylko małym podatnikom i podatnikom rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej). Wpłat podatku należy dokonywać do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu/kwartale, za który zaliczka taka jest należna.

Jak ową zaliczkę ustalić? Otóż w tym celu należy wyliczyć podstawę opodatkowania od początku roku do końca okresu, za który podatek liczymy. Od otrzymanego wyniku obliczamy podatek wg stawki 19%, który następnie pomniejszamy o podlegające odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w danym roku oraz należne zaliczki za poprzednie okresy rozliczeniowe (miesiące bądź kwartały). Jeżeli po takich czynnościach w dalszym ciągu wychodzi kwota większa od zera – należy ją wpłacić na konto fiskusa. Oczywiście, jeżeli w danym okresie rozliczeniowym koszty przewyższyły uzyskane przychody, czyli wystąpiła tzw. strata podatkowa, bądź dochód był na tyle niski, iż podatek nie wystąpił, na konto fiskusa przedsiębiorca nic nie wpłaca. Przedsiębiorca nie składa tutaj także żadnych deklaracji podatkowych w trakcie roku z tego tytułu.

Zaliczki uproszczone

Przedsiębiorcy prowadzący biznes od kilku lat, którzy płacą z tego tytułu podatek od dochodu, mogą skorzystać z wpłacania tzw. zaliczek uproszczonych. Do tej preferencji mają dostęp jednak jedynie firmy istniejące co najmniej dwa lata wcześniej i to pod warunkiem, że uzyskały one w tym czasie dochód. Istota zaliczek uproszczonych polega na tym, że podatnik wpłaca je na konto fiskusa w stałej wysokości, ustalonej na podstawie danych historycznych, tj. wynikających z zeznania podatkowego złożonego rok bądź dwa lata wcześniej przed danym rokiem podatkowym (czyli w przypadku zaliczek na rok 2015, brane pod uwagę będą dochody roku 2013 bądź 2012). Zaliczki takie obligatoryjnie należy wpłacać za okresy miesięczne.

Rzeczywista kwota dochodu, a także podatku, jest tutaj określana dopiero w zeznaniu rocznym. Dla liniowców ustawodawca przewidział tutaj formularz PIT-36L (z obowiązkowym załącznikiem PIT/B). Składa się go do końca kwietnia roku następującego po tym, którego zeznanie dotyczy. Co ważne, dochodów opodatkowanych liniowo nie łączy się z innymi dochodami opodatkowanym na zasadach ogólnych wg skali podatkowej.

Wady i zalety podatku liniowego

Podstawową zaletą podatku liniowego jest stała stawka podatku bez względu na wysokość uzyskiwanych dochodów. Przedsiębiorca nie musi się zatem martwić tym, że razem ze wzrostem dochodów, coraz większą ich część będzie musiał oddać fiskusowi (co mam miejsce przy skali podatkowej).

Niestety stawka taka staje się zaletą dopiero wówczas, gdy dochód przedsiębiorcy będzie oscylował w granicach 100 000 zł (oczywiście w skali roku). Poniżej tej wartości daninę lepiej ustalać w oparciu o skalę podatkową.

Poza tym podatek liniowy pozbawia przedsiębiorcę wielu preferencji i ulg podatkowych. Otóż osoba taka nie będzie mogła się rozliczyć razem z małżonkiem czy w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.