Sprzedaż vouchera a przychód w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Kłopotliwa otrzymana zaliczka w podatku dochodowym

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca świadczy usługi w zakresie edukacji polegające na organizacji warsztatów i szkoleń kulinarnych. Aby uatrakcyjnić swoją ofertę wprowadził sprzedaż kart upominkowych, tzw. voucherów będących dokumentami opatrzonymi unikalnymi kodami, o określonym nominale i terminie ważności. Vouchery takie uprawniają klientów do bezgotówkowego korzystania z oferowanych usług. Otrzymanie karty następuje po uregulowaniu określonej należności na rzecz wnioskodawcy. W chwili wydania vouchera strony nie wiedzą jeszcze czy i na jakie szkolenie klient się zapisze, jak też czy w związku z tym płatności dokona posiadanym voucherem. Niemniej są to dokumenty jednorazowe, których termin realizacji wynosi 4 miesiące od momentu zakupu. Gdy termin ważności mija, klient nie otrzymuje zwrotu gotówki. Tak samo jest w sytuacji, gdy wartość nominalna vouchera przekracza wartość nabytych usług. Wnioskodawca zadał pytanie, w którym momencie powstanie u niego przychód z tytułu sprzedaży vouchera? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. BlueSkyImages - Fotolia.com

Sprzedaż vouchera a przychód w podatku dochodowym

Voucher uprawnia jego właściciela do nabycia w określonym terminie pewnego świadczenia. Z chwilą jego wydania zatem nie powstaje przychód. Ten powstanie dopiero przy realizacji samego świadczenia czy też upływu terminu ważności Vouchera.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednym ze źródeł przychodów jest – wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy – pozarolnicza działalność gospodarcza.
Zgodnie z ogólną regułą zawartą w art. 14 ust. 1 cyt. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Natomiast stosownie do treści art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
• wystawienia faktury albo;
• uregulowania należności.

Przytoczony powyżej przepis należy traktować jako generalną zasadę określającą moment powstania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Wyjątek od tak skonstruowanej zasady wprowadza art. 14 ust. 1e, 1h oraz 1i powołanej ustawy.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1e ww. ustawy, jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Przepis ten ma zastosowanie w przypadku usług o charakterze ciągłym, gdy strony uzgodnią, że regulowanie wzajemnych należności i zobowiązań między stronami będzie obejmować kolejne określone okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy.

Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. (…)

Przepisy ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych nie definiują pojęcia „voucher”. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (www.sjp.pl) „voucher” to:
1. dowód na piśmie,
2. dokument świadczący o zawarciu transakcji,
3. oświadczenie lub upoważnienie na piśmie,
4. certyfikat, list uwierzytelniający.

Z powyższej definicji wynika, że voucher nie jest rzeczą ani prawem majątkowym, nie mieści się także w pojęciu „usługa”. Jest jedynie dokumentem, który poświadcza przysługujące jego posiadaczowi uprawnienia, np. do nabycia w oznaczonym terminie pewnego świadczenia (lub zakupu towaru). Należy zatem uznać, że wydanie (sprzedaż) vouchera nie jest wydaniem towaru ani świadczeniem usługi.

Tym samym, w dacie wydania Vouchera nie powstaje po stronie Wnioskodawcy przychód podatkowy. Przychód ten powstanie dopiero w momencie wykonania przez Wnioskodawcę usługi.

Skoro przychód podatkowy winien być rozpoznany w momencie wykonania usługi, to otrzymaną zapłatę za Voucher należy traktować jako zaliczkę na poczet późniejszego wykonania usługi. Tego rodzaju przysporzenia są wyłączone z przychodów na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2 (tj. przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej), nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (…).

Natomiast w sytuacji, gdy w oznaczonym terminie klient nie zrealizuje uprawnień wynikających z Vouchera, Wnioskodawca ma obowiązek rozpoznania przychodu w wysokości niewykorzystanej przez klienta, na ostatni dzień okresu rozliczeniowego.
Podsumowując, w przypadku wystawienia karty upominkowej (Vouchera) przychód należy rozpoznać dopiero w momencie wykonania usługi lub w momencie upływu terminu ważności Vouchera - w przypadku niewykorzystania Vouchera w wyznaczonym terminie. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów