Umowa przejęcia długu (pożyczki): odsetki a koszty podatkowe

Przeczytaj także: Nieruchomość jako towar handlowy: odsetki od pożyczki na zakup w koszty

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka komandytowo-akcyjna w 2011 r. zaciągnęła u swoich akcjonariuszy oprocentowane pożyczki na zakup prawa wieczystego użytkowania gruntu. Następnie, 14 stycznia 2014 r. zakupu tego prawa dokonała od spółki Firma X, zawierając jednocześnie umowę przejęcia długu. Przejęciu podlega cały dług, tj. część kapitałowa wraz z należnymi odsetkami od pożyczek. W związku z powyższym zadano pytanie, czy SKA może zaliczyć z dniem zawarcia umowy przejęcia długu naliczone odsetki w ciężar kosztów uzyskania przychodu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Na wstępie należy zaznaczyć, że z dniem 1 stycznia 2014 r. spółki komandytowo-akcyjne stały się (co do zasady) odrębnymi, samodzielnymi podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851, dalej: „ustawa o pdop”) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., przepisy ustawy mają również zastosowanie do spółek komandytowo-akcyjnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. bzyxx - Fotolia.com

Pożyczka

Przejęcie przez inną firmę długu w postaci pożyczki z należnymi odsetkami nie jest równoznaczne z zapłatą odsetek od tej pożyczki. W związku z tym nie można zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów naliczonych odsetek od pożyczki na dzień zawarcia umowy przejęcia długu, gdyż te nie zostaną zapłacone.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami bądź służą zabezpieczeniu lub zachowaniu źródła przychodów. Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodów wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o pdop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. (…)

Odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek w art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdop, ustawodawca wskazał, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Tym samym, zapłacone odsetki – w dacie poniesienia tego wydatku – stanowią koszty uzyskania przychodu.

Odnosząc powyższe do przedstawionego opisu sprawy, zauważyć należy, że pojęcie „zapłata” nie zostało zdefiniowane w ustawie o pdop, zasadne jest zatem odwołanie się do wykładni językowej. W rozumieniu słownikowym „zapłata” oznacza: „uiszczenie należności za coś, należność za coś, odpłacenie komuś za coś” (Słownik Języka Polskiego PWN, …)

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że na skutek przejęcia przez Firmę X długu w postaci pożyczki wraz z należnymi odsetkami nie doszło do zapłaty odsetek od pożyczki; nastąpiła jedynie zmiana dłużnika. Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów naliczonych, na dzień zawarcia umowy przejęcia długu, odsetek od pożyczki. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów