Dzierżawa nieruchomości od wspólnika spółki jawnej w koszty firmy

Przeczytaj także: Spółka cywilna: najem od wspólnika a koszty firmy

Wskazana wyżej definicja kosztu znajduje się w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mówi ona mianowicie, że kosztami uzyskania przychodów są koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Co za tym idzie, wydatki uznawane za koszty uzyskania przychodów muszą wykazywać związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Organy podatkowe przy tym często dodają, że muszą one także być racjonalne i obiektywnie uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia. Nie można przy tym zapominać także o ich prawidłowym udokumentowaniu. Czy warunki te są spełnione w przypadku czynszu dzierżawy nieruchomości przez spółkę jawną od jej wspólnika?

Dzierżawa została zdefiniowana w Kodeksie cywilnym. Jej art. 693 mówi, że przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.

W dużej mierze stosuje się tutaj te same przepisy co przy umowie najmu (najem od dzierżawy odróżnia to, że w przypadku tej ostatniej pożytki z przedmiotu dzierżawy czerpie dzierżawca; niemniej umowy te są do siebie bardzo zbliżone).

Niemniej, co zostało zresztą już wyżej podkreślone i wynika bezpośrednio z przepisów kodeksu cywilnego, umowa dzierżawy ma charakter odpłaty. Rodzi się w związku z tym pytanie, czy płacony czynsz może być kosztem spółki nawet w sytuacji, gdy wydzierżawiającym jest jej wspólnik?

Wydaje się że tak, co potwierdzają też liczne interpretacje organów podatkowych. Co prawda spółka jawna nie ma osobowości prawnej, niemniej może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (art. 8 §1 Kodeksu spółek handlowych). Majątek spółki jawnej jest przy tym odrębny od majątków prywatnych jej wspólników (art. 28 tego aktu prawnego).

Jak też podkreślił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 14.08.2012 r. nr IPPB1/415-571/12-2/AM, „(…)Zauważyć należy, iż wskazana we wniosku umowa najmu nieruchomości, zostanie zawarta pomiędzy dwoma odrębnymi uczestnikami obrotu gospodarczego, tj. pomiędzy spółką jawną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz Wnioskodawcą.(…)” W efekcie nie można w takim przypadku mówić o „świadczeniu samemu sobie”.

„(…)Z uwagi na powyższe wydatki ponoszone przez spółkę jawną tytułem najmu od Wnioskodawcy przedmiotowej nieruchomości mogą stanowić w całości koszty uzyskania przychodów spółki jawnej(…)” - czytamy w dalszej części tej interpretacji.

Organ ten wyraził podobne zdanie w interpretacji indywidualnej z dnia 15.12.2010 r. nr IPPB1/415-776/10-7/KS, w której to wskazał, że: „(…) Zauważyć należy, iż wskazana we wniosku umowa najmu nieruchomości, zostanie zawarta pomiędzy dwoma odrębnymi uczestnikami obrotu gospodarczego, tj. pomiędzy spółką jawną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz Wnioskodawczynią. Z uwagi na powyższe wydatki ponoszone przez spółkę jawną tytułem najmu od Wnioskodawczyni przedmiotowej nieruchomości mogą stanowić w całości koszty uzyskania przychodów spółki jawnej, przy czym, dla Wnioskodawczyni ww. wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodów, w wielkości proporcjonalnej do jej udziału w zyskach spółki, stosownie do treści cyt. powyżej art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż czynsz najmu płacony przez spółkę jawną na podstawie zawartej umowy najmu nieruchomości, będzie stanowił koszt uzyskania przychodów dla Wnioskodawczyni, proporcjonalnie do jej udziałów w zyskach spółki.(…)”

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 22.11.2012 r. nr IPTPB1/415-499/12-6/MD wypowiedział się zaś w zakresie umowy najmu zawartej pomiędzy spółką cywilną a jej wspólnikami. Tutaj również organ podatkowy wskazał:

„(…) Zauważyć należy, iż wskazana we wniosku umowa najmu nieruchomości, została zawarta pomiędzy dwoma odrębnymi uczestnikami obrotu gospodarczego, tj. pomiędzy Spółką cywilną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą (najemcą) oraz Wnioskodawczynią (wynajmującym). Z uwagi na powyższe, wydatki ponoszone przez Spółkę cywilną tytułem najmu od Wnioskodawczyni przedmiotowej nieruchomości, mogą stanowić w całości koszty uzyskania przychodów Spółki cywilnej, przy czym, dla Wnioskodawczyni ww. wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodów, w wielkości proporcjonalnej do Jej udziału w zyskach Spółki, stosownie do treści cyt. powyżej art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.(…)”