Kłopotliwa otrzymana zaliczka w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Rozliczenie VAT i PIT od sprzedaży voucher-a

Art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że datą powstania przychodu (z pewnymi wyjątkami) jest dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, nie później jednak niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. To zdarzenie, które powstanie jako pierwsze, powoduje powstanie przychodu.

Jednocześnie ust. 3 pkt 1 przytoczonego przepisu mówi, że do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Analogiczne regulacje zawiera ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z jednej zatem strony ustawodawca mówi, że uregulowanie należności powoduje powstanie przychodu w podatku dochodowym, z drugiej zaś że przychodem nie są pobrane wpłaty lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które mają być wykonane w przyszłości. Jakby jedno próbowało zaprzeczać drugiemu.

A co na to organy podatkowe?
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 06.05.2014 r. nr IPPB1/415-161/14-2/ES wskazał, że:

„(…)Według „Popularnego słownika języka polskiego” (pod red. prof. Bogusława Dunaja, Wydawnictwo Wilga) - „przedpłata” oznacza określoną sumę pieniędzy, stanowiącą część ceny towaru lub usługi, wypłaconą z góry w celu uzyskania gwarancji zakupu lub wykonania usługi w określonym terminie. Z kolei „zaliczka” to część pieniędzy wpłaconych lub wypłaconych na poczet czegoś. Należy jednak zwrócić uwagę, że nie zawsze wcześniejsze otrzymanie należności (przed ostatecznym wykonaniem usługi) oznacza zaliczkę lub przedpłatę, która nie powoduje powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. wronaavd - Fotolia.com

Kłopotliwa otrzymana zaliczka w podatku dochodowym

Generalnie otrzymane zaliczki na poczet przyszłych dostaw towarów czy świadczonych usług w podatku dochodowym nie powodują powstania ani przychodu po stronie sprzedawcy, ani też kosztu uzyskania przychodu po stronie nabywcy.

O kwalifikacji otrzymanej zapłaty jako przychodu lub jako przedpłaty (zaliczki) decyduje charakter tej zapłaty. Przysporzenie uważane za przychód podatkowy musi mieć charakter definitywny, podczas gdy przedpłata, zaliczka nie mają takiego charakteru ze względu na każdorazową możliwość ich zwrotu przed terminem wykonania usług, na poczet których zostały wpłacone. Fakt, że dana wpłata stanowi zaliczkę (przedpłatę) na poczet konkretnej usługi, która zostanie wykonana w następnym okresie sprawozdawczym, musi zatem wynikać z postanowień zawartej umowy i powinien znaleźć odzwierciedlenie w treści dokumentacji. (…)”

W rozpatrywanej sprawie wnioskodawczyni świadczyła usługi doradcze, za które zgodnie z zawartą umową co do zasady otrzymywała wpłaty na poczet przyszłego świadczenia usług nawet w wysokości 100% należności. Organ uznał, że otrzymanie takiej wpłaty nie rodzi powstania przychodu.

Z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 09.12.2011 r. nr IPTPB1/415-160/11-4/MD wskazał, że:

„(…) za datę powstania przychodu związanego z zawartą umową na świadczenie usług marketingowych uznaje się, stosownie do art. 14 ust 1c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, datę uregulowania należności, ponieważ uregulowanie należności nastąpiło przed dniem wystawienia faktury(…)”

W sprawie będącej przedmiotem interpretacji wnioskodawca zawarł umowę na świadczenie usług marketingowych na okres 3 lat. Zlecający dokonał przedpłaty w wysokości 30 000 zł netto (100% należnego wynagrodzenia). Organ podatkowy podkreślił, że w momencie wystawienia faktury znana była stronom umowy ostateczna cena za wykonanie usług. W opisanym stanie faktycznym nie wskazano przy tym, aby otrzymana wpłata miała podlegać dalszemu rozliczeniu w późniejszym okresie, dlatego też przychód należało rozpoznać w dacie otrzymania należności.

Same organy podatkowe jak i sądy administracyjne wskazują, że otrzymanie nawet pełnej ceny sprzedaży (w postaci zaliczki) przed wykonaniem danej czynności nie rodzi przychodu po stronie otrzymującego zapłatę (por. np. wyrok NSA z 16 października 2012 r., sygn. akt II FSK 419/11, czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 września 2011 r., nr IPPB3/423-461/11-4/DP).