Okulary korekcyjne dla pracownika: kontrowersje przy odliczeniu VAT

Przeczytaj także: Okulary korygujące dla pracownika bez odliczenia podatku VAT

Od pewnego czasu bowiem fiskus zmienił swoje zdanie w tej materii o 180 stopni, a jak wiadomo, na przeprowadzenie kontroli ma on czas do przedawnienia zobowiązania podatkowego (czyli z reguły 5 lat wstecz). To z kolei powoduje, że podatnicy którzy nie wystąpili o wydanie interpretacji w ich indywidualnej sprawie, a odliczający od kupowanych pracownikom okularów VAT na podstawie interpretacji wydawanych na wnioski innych przedsiębiorców (a dostępnych na stronie internetowej Ministra Finansów ) obecnie nie są chronieni i wskutek przeprowadzonych u nich czynności kontrolnych mogą zostać zmuszeni do zwrotu wcześniej odliczonego podatku. Co spowodowało takie zamieszanie?

Otóż jeszcze nie tak dawno fiskus twierdził, że jeżeli zakup okularów finansuje pracodawca (do czego obligują go przepisy prawa) i wystawiona jest na niego faktura, może on odliczyć z niej VAT na zasadach ogólnych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 3 stycznia 2013 r., nr ILPP2/443-1016/12-3/MN, uznał, że podatnik będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu okularów korekcyjnych należących do jego przedsiębiorstwa, a następnie nieodpłatnie bądź częściowo odpłatnie przekazywanych jego pracownikom. Zakup takich towarów przekazywanych nieodpłatnie bądź częściowo odpłatnie w ramach stosunku służbowego pracownikom będzie bowiem związany ze sprzedażą opodatkowaną.

Wskazana wyżej interpretacja nie jest odosobnioną. Podobnie bowiem uznał chociażby Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 28.02.2012 r. sygn. IPTPP1/443-3/12-4/MW.

Organy podatkowe zgodnie też twierdziły, że VAT-u nie można odliczyć z faktury wystawionej nie na pracodawcę a pracownika.

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dotyczących zakupu okularów korekcyjnych dla pracowników, wystawionych na Wnioskodawcę w takiej wysokości, w jakiej Wnioskodawca faktycznie pokrył ww. wydatki, pod warunkiem, że są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Natomiast w sytuacji, gdy zakup okularów udokumentowany jest fakturą wystawioną na pracownika, Wnioskodawca nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury.
Warto w tym miejscu dodać, że tej interpretacji nie ma już na stronie Ministerstwa Finansów.

Brak odliczenia VAT w takim przypadku (a więc gdy faktura jest wystawiona na pracownika) potwierdził także chociażby Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 27 lutego 2013 r., nr IPPP3/443-1167/12-4/IG.

Niemniej jeżeli faktura dokumentująca zakup okularów korekcyjnych dla pracowników była wystawiona na pracodawcę, organy podatkowe nie widziały przeciwskazań, aby ten mógł z niej VAT odliczyć.

Sytuacja ta uległa jednak zmianie. Ostatnio fiskus twierdzi zgoła co innego. Przykładem jest tutaj interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17.02.2014 r. nr IPPP3/443-1068/13-4/MKw. Czytamy w niej, że:

„(…) okulary korekcyjne są zapewniane pracownikom, w przypadku, gdy zgodnie z zaleceniem lekarza wyniki badań okulistycznych przeprowadzanych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania. Pracownik po zrealizowaniu recepty we wskazanym Zakładzie Optycznym otrzyma fakturę wystawioną na Spółkę. Zatem, jak wynika z opisu sprawy, to pracownik dokonuje nabycia okularów korekcyjnych, które są dostosowane do jego indywidualnych potrzeb. Z samego wystawienia faktury na pracodawcę, jeżeli pracodawca ten nie nabył faktycznie okularów (nie doszło do przeniesienia rozporządzania okularami jak właściciel pomiędzy zakładem optycznym a pracodawcą), nie można wywodzić prawa do odliczenia podatku wynikającego z tej faktury.

Tym samym, w sytuacji, gdy prawo do rozporządzania towarem jak właściciel przysługuje pracownikowi, pracodawca nie ma prawa do odliczenia podatku związanego z nabyciem okularów korekcyjnych, które są wykorzystywane przez jego pracowników również podczas wykonywania obowiązków służbowych. Ponadto, bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje kwestia, czy pracodawca, który realizuje obowiązek wynikający z odrębnych przepisów prawa, finansuje w całości czy w części zakup okularów pracownikowi.

Zatem Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu przez jego pracowników okularów korekcyjnych.(…)”

Przytoczona wyżej interpretacja, jak też usunięcie ze strony internetowej Ministerstwa Finansów interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (o której mowa była wyżej) mogą zatem świadczyć o zmianie podejścia fiskusa co do odliczania VAT w przedmiotowej kwestii. Tym samym, jeżeli podatnik nie posiada wydanej dla niego interpretacji wskazującej, że prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupionych okularów mu przysługuje, bezpiecznym rozwiązaniem jest nieodliczanie tego podatku z faktur dokumentujących taki zakup, nawet jeżeli te wystawione są na niego do czasu usunięcia rozbieżności w podejściu fiskusa, ewentualnie rozstrzygnięcia takich sporów przez sądy administracyjne (co jednak niestety z całą pewności potrwa dosyć długo).